बँकिंगमध्ये MPIN क्रमांक काय आहे

बँकिंगमध्ये MPIN क्रमांक काय आहे? आपल्या सर्वांना ठाऊक आहे की आज मोबाइल बँकिंगचा युग आहे. भारतातही मोबाइल बँकिंगचा ट्रेंड वेगाने वाढत आहे. बँकिंगच्या या नवीन व्यासपीठामध्ये मोबाइल पिन (MPIN) महत्वाची भूमिका बजावते. ही एक लपलेली प्रणाली आहे जी आपली मोबाइल बँकिंग सुरक्षा करते. मोबाईल किंवा मोबाईल APP द्वारे केलेले कोणतेही पेमेंट MPIN शिवाय शक्य नाही. आपल्या सर्वांना MPIN म्हणजे काय हे माहित असणे आवश्यक आहे?

हे महत्वाचे का आहे? ते कसे तयार केले जाते आणि आवश्यकतेनुसार ते कसे बदलावे. सुरक्षित मोबाइल बँकिंगसाठी आम्ही खाली मोबाइल पिन, म्हणजेच MPIN च्या सर्व बाबींसह आपल्याला परिचित करण्याचा प्रयत्न करीत आहोत.

मोबाईल पिन म्हणजे काय?

सोप्या भाषेत सांगायचे तर मोबाईल पिन हा एक संकेतशब्द आहे. जसे की आपण एटीएममध्ये, इंटरनेट बँकिंगमध्ये किंवा आपला ईमेल उघडण्यासाठी संकेतशब्द वापरता. त्याचप्रमाणे, MPIN ला मोबाइलद्वारे कोणतेही पेमेंट किंवा व्यवहार करणे आवश्यक आहे. हा पिन चार किंवा सहा अंकांचा आहे. मोबाईल पिन सध्या प्रामुख्याने मोबाइल बँकिंग आणि एसएमएस बँकिंग आणि यूएसएसडी आणि यूपीआय सारख्या मोबाइल APP बँकिंगमध्ये वापरली जात आहे.

मोबाइल पिन (MPIN) चे महत्त्व

मोबाइल बँकिंगद्वारे पैशाच्या सुरक्षित व्यवहारात MPIN ला विशेष महत्त्व आहे. मोबाइल बँकिंगच्या द्विस्तरीय सुरक्षा यंत्रणेत त्याची भूमिका आवश्यक आहे. आपला वापरकर्ता आयडी आपल्यास ओळखत असलेल्या प्रत्येकास ओळखू शकतो, परंतु MPIN आपला आणि फक्त आपला आहे. इतर कोणास याची माहिती असल्यास, नंतर आपल्या बँक खात्याचे सुरक्षितता चक्र कोलमडेल आणि आपल्याला आर्थिक नुकसान सहन करावे लागेल. मोबाइल बँकिंगमध्ये सांगा, आपला मोबाइल नंबर प्रथम स्तरीय सुरक्षा मंडळ आहे आणि MPIN हे दुसरे सुरक्षा मंडळ आहे. दोघांशिवाय आपण किंवा अन्य कोणीही आपल्या बँक खात्यावर व्यवहार करू शकत नाही.

MPIN चा वापर कोठे आहे

MPIN चा वापर प्रामुख्याने मोबाइल बँकिंग, एसएमएस बँकिंग, त्वरित पेमेंट सर्व्हिस (आयएमपीएस), यूएसएसडी बँकिंग आणि यूपीआय बँकिंगमध्ये केला जात आहे.

मोबाईल पिन कसा तयार करावा आणि कसा बदलायचा (MPIN कसा तयार करायचा) –

मोबाइल बँकिंगच्या वेगवेगळ्या माध्यमांमध्ये मोबाइल पिन (MPIN) व्युत्पन्न करण्याचे वेगवेगळे मार्ग आहेत. परंतु व्यापकपणे MPIN तयार करण्यासाठी, आपला मोबाइल नंबर संबंधित मोबाइल बँकिंग प्लॅटफॉर्मवर नोंदविला जावा. नोंदणी झाल्यानंतर, आपली बँक आपल्याला एक वापरकर्ता आयडी आणि संकेतशब्द देते, म्हणजेच MPIN. परंतु काही मोबाइल बँकिंग प्लॅटफॉर्मवर आपण आपला वापरकर्ता ID आणि MPIN स्वतः तयार करू शकता आणि आवश्यकतेनुसार ते देखील बदलू शकता. खाली आम्ही आपल्याला मोबाइल बँकिंगच्या वेगवेगळ्या प्लॅटफॉर्मवर MPIN कसे तयार करावे याबद्दल सांगत आहोत.

एसएमएस बँकिंगसाठी MPIN कसे बदलावे

सामान्यत: सर्व बँका एसएमएस बँकिंगद्वारे बॅलन्स चौकशी, मिनी स्टेटमेन्ट्स, शेवटची काही व्यवहारे, चेक स्टेटस इत्यादींची माहिती ग्राहकांना देतात. या सुविधेचा लाभ घेण्यासाठी बँकेच्या ग्राहकास त्याच्या बँकेतून लेखी विनंती करावी लागेल. यानंतर बँक ग्राहकांना यूजर आयडी आणि MPIN प्रदान करते. जेव्हा आपल्या मोबाइलवर एसएमएस बँकिंग चालू असते तेव्हा आपल्याला MPIN बदलण्याची सुविधा दिली जाते. एसएमएस बँकिंगसाठी वेगवेगळ्या बँकांकडे प्रक्रिया आहेत. जर एखाद्या ग्राहकाला या सुविधेचा लाभ घ्यायचा असेल तर त्याने त्याच्या बँकेशी संपर्क साधावा.

यूपीआय (UPI) बँकिंगसाठी एमपीन (MPIN) कसे तयार करावे

या APP आधारित बँकिंग प्लॅटफॉर्मवर बँक ग्राहक आपला मोबाइल पिन (MPIN) व्युत्पन्न करू शकतात. यासाठी आपल्या मोबाइलवर स्थापित यूपीआय बँकिंग APP उघडावे लागेल आणि खालील सूचनांनुसार MPIN जनरेट करावा लागेल.

• सर्व प्रथम, आपल्या बँकेच्या यूपीआय एपीपीवर जा आणि आपला व्हर्च्युअल आयडी तयार करा. नंतर ते आपल्या बँक खात्यात जोडा.
• आता आपण ज्या खात्यासाठी MPIN व्युत्पन्न करू इच्छित आहात ते खाते निवडा आणि सेट MPIN पर्यायावर क्लिक करा. क्लिक केल्यावर आपल्या नोंदणीकृत मोबाइलवर ओटीपी (वन टाईम पासवर्ड) येईल.
• आपण ओटीपीमध्ये प्रवेश करताच आपला MPIN स्तंभ सक्रिय होईल. यानंतर, आपण आपल्या आवडीच्या चार किंवा सहा अंकांचा पिन प्रविष्ट करा (नंबर आपल्या बँकेच्या यूपीआय APP वर अवलंबून असेल) आणि सबमिट बटणावर क्लिक करा.
• APP मध्ये कोणतीही तांत्रिक समस्या नसल्यास आपले MPIN यशस्वीरित्या पाठविले जाईल आणि आपल्याला त्वरित माहिती मिळेल.
• आपणास आपले MPIN बदलू इच्छित असल्यास, APPमधील ‘खाते व्यवस्थापन’ पर्यायावर जा आणि ‘चेंज MPIN’ पर्यायावर क्लिक करा.
• यानंतर तीन स्तंभ प्रदर्शित होतील. पहिल्या स्तंभात जुने MPIN आणि दुसर्‍या स्तंभात आपल्या आवडीचे नवीन MPIN घाला आणि निश्चित करा आणि नवीन MPIN तिसर्‍या स्तंभात सबमिट करा.
• सबमिट केल्यानंतर, आपल्याला ‘MPIN यशस्वीरित्या बदलला,’ ची अधिसूचना मिळेल आणि आपले नवीन MPIN सक्रिय केले जाईल.

यूएसएसडी (USSD) बँकिंगसाठी मोबाइल पिन (MPIN)

या मोबाइल बँकिंग प्लॅटफॉर्मवरसुद्धा आपण स्वतःहून दिलेल्या सूचनेनुसार आपले MPIN व्युत्पन्न करू शकता.

• सर्वप्रथम, आपल्या नोंदणीकृत मोबाइल नंबरवरून *99*22# डायल करा.
• यानंतर, आपल्या फोनवर यूएसएसडी सेवा सुरू होईल. आता आपल्याला ते आपल्या बँक खात्याशी जोडावे लागेल. यासाठी तुमच्या बँकेच्या नावाची पहिली तीन अक्षरे किंवा आयएफएससी कोडची पहिली चार अक्षरे लिहावी व पाठवावी लागतील.
• त्यानंतर पुढील मेनू APP मध्ये दिसून येईल. येथे 7 निवडा आणि पाठवा.
• नंतर MPIN व्युत्पन्न करण्यासाठी 1 पर्याय निवडा आणि पाठवा.
• पुढील चरणात, आपल्याला आपल्या आवडीचे MPIN प्रविष्ट करण्यास आणि ते सबमिट करण्यास सांगितले जाईल. आता APPवर दाखवलेल्या सूचनांचे अनुसरण करा आणि आपले MPIN मिळवा.
• आता जेव्हा तुम्हाला तुमचा MPIN बदलायचा असेल तर, वरील तीन सूचनांचे अनुसरण करून, दर्शविलेले पर्याय निवडा आणि पाठवा.
• आता MPIN बदलण्यासाठी पुढील सूचना फोन स्क्रीनवर येतील. यामध्ये आपणास प्रथम जुने MPIN व त्यानंतर नवीन MPIN विचारण्यात येईल आणि त्यानंतर आपणास नवीन MPIN पुन्हा घालायला सांगितले जाईल. आपण सूचनांचे अनुसरण करा आणि सर्व माहिती दिल्यानंतर सबमिट बटण दाबा.
• वरील प्रक्रियेनंतर आपले जुने MPIN रद्द केले जाईल आणि नवीन MPIN सक्रिय केले जाईल.

इन्स्टंट पेमेंट सर्व्हिस (आयएमपीएस) IMPS बँकिंगसाठी MPIN

या बँकिंग प्लॅटफॉर्मवर मोबाइल फोनद्वारे पैसे भरले जातात. तथापि, काही बँका हा व्यासपीठ उपलब्ध करुन देत आहेत. त्यापैकी प्रमुख म्हणजे आयसीआयसीआय बँक, भारतीय स्टेट बँक आणि Axis Bank. ही सेवा वापरण्यासाठी MPIN देखील आवश्यक आहे. तिन्ही बँका त्यांच्या मार्गाने ही सेवा देत आहेत. येथे आम्ही आयसीआयसीआय बँकेच्या आयएमपीएस प्लॅटफॉर्मवर MPIN तयार करण्याबद्दल सांगत आहोत.

• यासाठी, प्रथम *525# डायल करा.
• यानंतर मेन्यु वरून प्रदर्शित होण्यासाठी पर्याय 2 निवडावा लागेल.
• आता आपल्या बँक खात्यातील शेवटचे चार अंक प्रविष्ट करा आणि सूचनांनुसार सबमिट करा.
• त्यानंतर स्क्रीनवर दाखवलेल्या सूचनांचे अनुसरण करा, तुमच्या पसंतीचा 4 अंकी MPIN टाका आणि सबमिट करा. मोबाइल स्क्रीनवर व्युत्पन्न केलेल्या यशस्वी MPINबद्दल आपल्याला त्वरित सूचित केले जाईल.

आपण MPIN विसरल्यास, काळजी करण्याची किंवा काळजी करण्याची आवश्यकता नाही. आपल्या मोबाइल बँकिंग प्लॅटफॉर्मवर दिलेल्या सूचनांनुसार आपण नवीन MPIN तयार करू शकता.