ज्ञानेश्वर महाराज समाधी कधी घेतली?

Table of Contents

संत ज्ञानेश्वर महाराजांनी सन १२९६ मध्ये आळंदी येथे संजीवन समाधी घेतली. त्यांची समाधी ९ डिसेंबरला झाली आणि १२ डिसेंबरला संजीवन समाधी सोहळा साजरा केला जातो.

ज्ञानेश्वर महाराजांचा जन्म सन १२७५ मध्ये सांगली जिल्ह्यातील नेवासे येथे झाला. त्यांचे वडील विठ्ठलपंत कुलकर्णी आणि आई रुक्मिणीबाई होत्या. ज्ञानेश्वर महाराजांचे मूळ नाव ज्ञानेश्वर होते. ते एक थोर संत, कवी आणि तत्त्वज्ञ होते. त्यांनी ज्ञानेश्वरी, अमृतानुभव आणि भक्तीसुधासारख्या अनेक महत्त्वाच्या ग्रंथांचे लेखन केले.

ज्ञानेश्वर महाराजांनी आपल्या २१ व्या वर्षी ज्ञानेश्वरी हा ग्रंथ लिहिला. हा ग्रंथ मराठीतील पहिला महाकाव्य मानला जातो. ज्ञानेश्वरीमध्ये ज्ञानेश्वर महाराजांनी ज्ञानेश्वरी गीता या ग्रंथातील तत्त्वज्ञानाचे विवेचन केले आहे.

ज्ञानेश्वर महाराजांनी आपल्या २३ व्या वर्षी अमृतानुभव हा ग्रंथ लिहिला. हा ग्रंथ मराठीतील पहिला आत्मचरित्र मानला जातो. अमृतानुभवमध्ये ज्ञानेश्वर महाराजांनी आपल्या ईश्वराशी झालेल्या साक्षात्काराचे वर्णन केले आहे.

ज्ञानेश्वर महाराजांनी आपल्या २५ व्या वर्षी भक्तीसुधा हा ग्रंथ लिहिला. हा ग्रंथ भक्ती तत्त्वज्ञानावर आधारित आहे. भक्तीसुधामध्ये ज्ञानेश्वर महाराजांनी भक्तीचे महत्त्व आणि प्रकार यावर विवेचन केले आहे.

ज्ञानेश्वर महाराजांचे विचार आणि कार्य आजही प्रेरणादायी आहेत. त्यांचे साहित्य मराठी साहित्यातील एक अमूल्य ठेवा आहे.

ज्ञानेश्वर महाराजांचा जन्म

संत ज्ञानेश्वरांनी ज्ञानेश्वरी कोठे लिहिली

ज्ञानेश्वर महाराजांनी ज्ञानेश्वरी हे ग्रंथ आळंदी येथे लिहिले. आळंदी हे महाराष्ट्रातील पुणे जिल्ह्यात एक प्रसिद्ध तीर्थक्षेत्र आहे. ज्ञानेश्वर महाराजांनी ज्ञानेश्वरी लिहिण्यासाठी आळंदीतील एक गुहा निवडली. या गुहाला आज “ज्ञानेश्वरी गुहा” म्हणून ओळखले जाते.

संत ज्ञानेश्वर चमत्कार

संत ज्ञानेश्वर महाराजांचे अनेक चमत्कार प्रसिद्ध आहेत. त्यापैकी काही चमत्कार खालीलप्रमाणे आहेत:

ज्ञानेश्वर महाराजांना वयाच्या १० व्या वर्षी ज्ञान प्राप्त झाले.
ज्ञानेश्वर महाराजांनी आपल्या २१ व्या वर्षी ज्ञानेश्वरी हा ग्रंथ लिहिला. हा ग्रंथ मराठीतील पहिला महाकाव्य मानला जातो.
ज्ञानेश्वर महाराजांनी आपल्या २३ व्या वर्षी अमृतानुभव हा ग्रंथ लिहिला. हा ग्रंथ मराठीतील पहिला आत्मचरित्र मानला जातो.
ज्ञानेश्वर महाराजांनी आपल्या २५ व्या वर्षी भक्तीसुधा हा ग्रंथ लिहिला. हा ग्रंथ भक्ती तत्त्वज्ञानावर आधारित आहे.

ज्ञानेश्वर महाराजांचे चमत्कार त्यांची महानता आणि दैवी शक्तीचे प्रतीक मानले जातात.

संत ज्ञानेश्वर पूर्ण नाव

संत ज्ञानेश्वर महाराजांचे पूर्ण नाव “ज्ञानेश्वर विठ्ठलपंत कुलकर्णी” होते. त्यांना “ज्ञानेश्वर” या नावाने ओळखले जाते.

ज्ञानेश्वर महाराजांची कथा

ज्ञानेश्वर महाराजांचे शिक्षण घरीच झाले. त्यांनी संस्कृत, मराठी आणि इतर अनेक भाषांचे अध्ययन केले. त्यांना वयाच्या १० व्या वर्षी ज्ञान प्राप्त झाले.

ज्ञानेश्वर महाराजांनी आपल्या २१ व्या वर्षी आळंदी येथे संजीवन समाधी घेतली. त्यांची समाधी ९ डिसेंबरला झाली आणि १२ डिसेंबरला संजीवन समाधी सोहळा साजरा केला जातो.

संत ज्ञानेश्वर काळ

ज्ञानेश्वर महाराजांचा काळ इ.स. १२७५ ते १२९६ मानला जातो. ते 13 व्या शतकातील मराठी संत आणि कवी होते.

संत ज्ञानेश्वर यांचे गुरु कोण होते

ज्ञानेश्वर महाराजांचे गुरु “निवृत्तिनाथ” होते. निवृत्तिनाथ हे एक थोर संत आणि विचारवंत होते. त्यांनी ज्ञानेश्वर महाराजांना भक्ती आणि ज्ञानाचे मार्गदर्शन केले.

ज्ञानेश्वर महाराज समाधी कधी घेतली

पुढे वाचा: