कोणत्या हिंदू महिन्यात होळी साजरी केली जाते?
Table of Contents
होळी हा जगभरातील हिंदूंनी साजरा केला जाणारा सर्वात उत्साही आणि आनंददायी सण आहे. हे वसंत ऋतूचे आगमन आणि वाईटावर चांगल्याचा विजय दर्शवते. या लेखात, आपण होळीचे महत्त्व आणि तो ज्या हिंदू महिन्यामध्ये साजरा केला जातो त्याविषयी जाणून घेऊ.
होळी म्हणजे काय?
होळी, ज्याला रंगांचा सण म्हणूनही ओळखले जाते, हा एक लोकप्रिय हिंदू सण आहे जो वाईटावर चांगल्याचा विजय साजरा करतो. संपूर्ण भारतात आणि जगाच्या इतर भागात मोठ्या उत्साहाने आणि उत्साहाने साजरा केला जातो. हा सण सामान्यतः फेब्रुवारीच्या शेवटी किंवा मार्चच्या सुरुवातीला येतो, हिवाळा संपतो आणि वसंत ऋतूचे आगमन होते.
होळीचे महत्त्व
होळीला सांस्कृतिक आणि सामाजिक महत्त्व आहे. हे वाईटावर चांगल्याचा विजय, हिवाळ्याच्या शेवटी आणि वसंत ऋतूच्या आगमनाचे प्रतीक आहे. सण लोकांना एकत्र आणतो आणि मतभेद विसरून एकमेकांना क्षमा करण्याची ही वेळ आहे. होळी ही प्रेम, मैत्री आणि सौहार्द साजरी करण्याची वेळ आहे.
होळीचा हिंदू महिना
होळी हा सण फाल्गुन या हिंदू महिन्यात साजरा केला जातो, जो फेब्रुवारी ते मार्च दरम्यान येतो. होळीची अचूक तारीख दरवर्षी बदलते, कारण ती हिंदू चंद्र कॅलेंडरद्वारे निर्धारित केली जाते. हा सण होलिका दहनाने सुरू होतो, जो हिंदू महिन्याच्या फाल्गुनच्या पौर्णिमेच्या दिवशी साजरा केला जातो.
होळीच्या मागे कथा
होळीमागील कथा प्राचीन हिंदू पौराणिक कथांशी संबंधित आहे. पौराणिक कथेनुसार, हिरण्यकशिपू नावाचा राजा होता, जो अहंकारी होता आणि तो देव मानत होता. त्याचा मुलगा प्रल्हाद हा मात्र विष्णूचा भक्त होता. यामुळे हिरण्यकशिपूला राग आला आणि त्याने आपल्या मुलाला मारण्याचा निर्णय घेतला. त्याने आपली बहीण होलिका हिला मदतीसाठी विचारले, जिच्याकडे एक जादूची शाल होती जी तिला आगीपासून वाचवते. होलिकाने प्रल्हादला मारण्याच्या आशेने फसवून तिच्या मांडीवर बसवले. तथापि, भगवान विष्णूंनी प्रल्हादला वाचवले आणि त्याऐवजी होलिका जाळून टाकली. हा कार्यक्रम होलिका दहन म्हणून साजरा केला जातो, जो वाईटावर चांगल्याच्या विजयाचे प्रतीक आहे.
होळी कशी साजरी केली जाते?
होळी संपूर्ण भारतात वेगवेगळ्या प्रकारे साजरी केली जाते, परंतु सर्वात सामान्य मार्ग म्हणजे रंगीत पावडर आणि पाणी एकमेकांवर फेकणे. लोक खास मिठाई आणि स्नॅक्स देखील तयार करतात, संगीतावर नृत्य करतात आणि मित्र आणि कुटुंबासह उत्सव साजरा करतात. होळी ही क्षमा आणि द्वेष सोडून देण्याची वेळ आहे. शुभेच्छा, मिठाई आणि आशीर्वादांची देवाणघेवाण करण्यासाठी लोक त्यांच्या मित्रांना आणि कुटुंबाला भेट देतात.
वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न:
Q1. होळीची इतर नावे कोणती?
A1. होळीला रंगांचा सण, फगवाह आणि रंगवाली होळी असेही म्हणतात.
Q2. होळीच्या वेळी रंग फेकण्याचे महत्त्व काय?
A2. होळीच्या वेळी रंग फेकणे हे भारतातील एकता आणि विविधतेचे प्रतीक आहे. वेगवेगळे रंग जीवनाच्या विविध छटा दर्शवतात आणि ते एकमेकांवर फेकणे म्हणजे अडथळे तोडणे आणि लोकांचे एकत्र येणे.
Q3. होळी फक्त हिंदूच साजरी करतात का?
A3. होळी हा मुख्यतः हिंदू सण आहे, परंतु तो भारत आणि जगभरातील इतर धर्म आणि समुदायांद्वारे देखील साजरा केला जातो.
Q4. होळीचा कालावधी किती असतो?
A4. होळी हा सहसा दोन दिवसांचा सण असतो, परंतु तो प्रदेश आणि समुदायानुसार बदलू शकतो.
Q5. होळीच्या वेळी पारंपारिक मिठाई कोणती तयार केली जाते?
A5. होळीच्या वेळी तयार केल्या जाणार्या काही पारंपारिक मिठाईंमध्ये गुजिया, मठरी, मालपुआ आणि थंडाई यांचा समावेश होतो.