पोटाची चरबी कमी करण्यासाठी घरगुती उपाय: चाळिशी उलटल्यानंतर अनेक कारणांमुळे शरीराचे वजन वाढू लागते आणि जसे वजन वाढते तसा पोटाचा घेरही अधिक होतो. या वाढलेल्या पोटाचा शरीराला कोणताही क्षणिक उपयोग होत नाही. हे जड ओझे विनाकारण वागवत फिरावे लागते. त्यामुळे एखाद्या कामाला साधारण माणसापेक्षा या लोकांना अधिक शक्ती खर्ची करावी लागते. या अधिक श्रमामुळे त्यांच्या हृदय आणि रक्ताभिसरणावर ताण पडतो आणि म्हणून ढेरपोट्या लोकांत हृदय आणि रक्तदाबाच्या विकाराचे प्रमाण अधिक असते.
साधारण माणसाच्या मानाने पोटाचा घेर अधिक असणाऱ्या लोकांत मधुमेहाचे प्रमाणही अधिक असते. शिवाय प्रतिकारशक्ती कमी असल्याने त्यांच्यात अनेक इतर रोग उद्भवतात व अकाली मृत्यूचे प्रमाण वाढते. म्हणूनच एकही ढेरपोट्या शतायुषी आढळत नाही. अनेकदा मोठ्या पोटाचे श्रीमंती, सुख आणि ऐश्वर्याचे प्रतीक म्हणून कौतुक केले जाते; पण यात मोठेपणा नसून ही एक पुढे ओढवणाऱ्या आपत्तीची नांदी असते. हा एक भ्रम आहे व याची फारच थोड्यांना जाणीव असते.
शरीराला अंतर्गत चयापचय, अनेक क्रिया आणि हालचालींसाठी शक्तीची गरज असते. साधारणपणे एका प्रौढ माणसाला दररोज त्याच्या वजनाच्या प्रतिकिलोग्रॅम 30 कॅलरी अथवा 2600 कॅलरी (उष्मांक) शक्ती लागते. ही शक्ती माणसाला अन्नातून मिळते. गरजेपेक्षा अधिक शक्ती देणारे अन्न घेतल्यास ही शरीरात साठविली जाते.
खाल्लेल्या अन्नात कार्बोहायड्रेट, प्रथिने आणि चरबी असे तीन घटक असतात. प्रथिने, ग्रंथिरस निर्मिती, शरीरपेशींची वाढ आणि झीज भरून काढण्यासाठी वापरली जातात, तर कार्बोहायड्रेट आणि चरबी मुख्यत: शक्ती प्रदान करतात. एक ग्रॅम कार्बोहायड्रेटपासून 4.1 कॅलरी आणि एक ग्रॅम चरबीपासून 9.1 कॅलरी शक्ती मिळते. पोटासमोरच्या लांब चापट मांसपेशी वर छातीपासून खाली कमरेपर्यंत पसरलेल्या असतात आणि आतल्या आतड्याचे वेटोळे आणि इतर इंद्रियांचा भार पेलून त्यांना रोखून ठेवतात.
पोट का सुटते?
बैठे काम करणाऱ्या व्यक्तींच्या पोटासमोरच्या मांसपेशी व्यायाम घडत नसल्याने कमकुवत व अधिक लवचीक असतात. त्यातच सारखे बसून राहण्याने, आतल्या इंद्रियांचा भार त्यांच्यावर अधिक होतो. या मांसपेशी पसरतात आणि पोट सुटते. या भागातच मेदपेशी अधिक प्रमाणात गोळा झालेल्या असल्याने, विशेषकरून पुरुषवर्गात पोटाचा घेर वाढतो.
वाढत्या वयाबरोबर मांसपेशी अशक्त होतात आणि पोट सुटण्याकडे कल वाढतो. आहार संतुलित नसण्यानेही असाच परिणाम होतो. गरोदरपणामुळे स्त्रियांच्या पोटाचा मांसपेशीवर अधिक ताण पडतो. म्हणून त्यांचेही पोट सुटते व घेर वाढतो.
पोटाची चरबी कमी करण्यासाठी घरगुती उपाय
पोटाचा घेर कमी करण्यासाठी आहारावर ताबा ठेवणे अत्यंत आवश्यक असते. वय, लिंग आणि ती व्यक्ती कशा प्रकारचे काम करते त्यानुसार जितक्या कॅलरी अन्नाची गरज असेल तेवढेच भोजन घ्यावे. गरजेपेक्षा अधिक कॅलरी शक्तीचे अन्न घेतल्यास पोटाचा घेर वाढतो आणि आवश्यकतेपेक्षा कमी कॅलरीचे अन्न सेवन केल्यास ढेरी उतरणार हे निश्चित असते.
साधारणपणे 25 वर्षांनंतर शरीराची वाढ थांबते. यानंतर केवळ झीज भरून काढण्यासाठीच शरीराला शक्तीची आवश्यकता असते. म्हणून साधारण काम करणाऱ्या माणसाला दररोज 2600 कॅलरीच्या आहाराची गरज असते; पण हा आहार संतुलित आणि कार्बोहायड्रेट, प्रथिने आणि चरबी या तीन घटकांचे प्रमाण 4:1:1 असे असावे लागते.
पोटाची चरबी कमी करण्यासाठी व्यायामालाही अन्नाइतकेच महत्त्व आहे. कष्टाचे कठीण काम करणाऱ्यांत एकाचेही पोट वाढलेले दिसत नाही. आपल्या आवडीप्रमाणे प्रत्येकाने कोणतातरी व्यायाम करावा आणि त्यात पोटाच्या मांसपेशींना व्यायाम घडेल यावर विशेष लक्ष पुरवावे. या दृष्टीने योगासनातल्या पश्चिमोत्तानासनाचे आणि भुजंगासनाचे विशेष महत्त्व आहे.
पोटाची चरबी वाढू न द्यायचा एक साधा सोपा मार्ग म्हणजे दर दोन ते तीन तासांनी थोडे-थोडे खाणे. असे केल्याने पोटातील अतिरिक्त चरबी वापरली जाते व जास्तीच्या चरबीचा साठा करून ठेवायची पोटाला गरज पडत नाही. याला व्यायामाची जोड मात्र हवीच.
पोटाची चरबी कमी करण्यासाठी घरगुती उपाय खाली दिले आहेत
1. 5 मिनिटांसाठी नाभीभोवती मालिश करा, नंतर आंघोळ करा.
ही एक साधी मालिश प्रक्रिया आहे ज्यामध्ये पोटाची गोलाकार हालचालींमध्ये मालिश केली जाते. तुम्ही यामध्ये कोणतेही तेल वापरू शकता आणि ते स्त्री आणि पुरुष दोघांसाठीही तितकेच फायदेशीर आहे. तुम्ही हे आंघोळीपूर्वी किंवा रात्री झोपण्यापूर्वी करू शकता. मसाज नंतर गरम पाण्याने आंघोळ करणे जलद परिणाम दर्शविण्यासाठी आणखी चांगले होईल. या मसाजसाठी, एका भांड्यात तेल घ्या आणि त्यात हाताची दोन्ही बोटे बुडवा, नाभीला केंद्र मानून, आधी घड्याळाच्या दिशेने, नंतर घड्याळाच्या विरुद्ध दिशेने, 5 मिनिटांसाठी ओटीपोटात मालिश करा. काही वेळेचे अंतर ठेवून ही प्रक्रिया किमान 10 ते 15 वेळा करा. रोज सकाळी आणि संध्याकाळी केल्याने तुम्हाला काही दिवसात फरक दिसेल.
2. मसाजबरोबरच हे घरगुती उपचारही करावे लागतील.
पोटाची चरबी सकाळी लवकर कमी करण्यासाठी तुम्हाला सकाळी एक ग्लास कोमट पाण्यात पिळून काढलेला अर्धा लिंबू रिकाम्या पोटी प्या. त्यात मध मिसळून प्यायल्याने अधिक फायदा होईल. हे चयापचय गतिमान करते आणि चरबी लवकर जळते. या लिंबाचा रस, लसूण देखील जोडला जातो, तो आणखी फायदेशीर आहे. रिकाम्या पोटी या दोघांचे मिश्रण सेवन केल्यास शरीरातील चरबी कमी होते. यासाठी तुम्ही एका कप पाण्यात लिंबू पिळून घ्या, आता या पाण्याने लसणाच्या तीन पाकळ्या घ्या. हा उपाय तुम्हाला रोज सकाळी रिकाम्या पोटी करावा लागेल.
3. लिंबासोबत आले पाणी देखील पोट कमी करते.
आल्यामध्ये चरबी कमी करणारे पदार्थ असतात. त्यामुळे पोटाची चरबी कमी करण्यासाठी तुम्ही आले पाणीही पिऊ शकता. यासाठी आलेचे दोन तुकडे करून एक कप पाण्यात उकळा. 10 मिनिटे शिजवल्यानंतर आल्याचे तुकडे काढून चहा म्हणून प्या.
4. बदाम पोट कमी करते
आता बदामांबद्दल बोलूया. बदाम गुणधर्मांची खाण आहे, जे तुम्हाला वजन कमी करण्यास मदत करेलच, पण तुमचे मन तीक्ष्ण करेल. बदामामध्ये ओमेगा 3 फॅटी एसिड असतात, जे चरबी कमी करण्यास मदत करतात. दररोज रात्री 6-8 बदाम भिजवा आणि दुसऱ्या दिवशी सकाळी सोलून खा.
5. सफरचंद व्हिनेगर पोट कमी करू शकतो
पोटावरील चरबी कमी करण्यासाठी सफरचंद व्हिनेगर देखील चांगले मानले गेले आहे. जेवण करण्यापूर्वी अर्धा तास एक ग्लास पाण्यात मिसळलेले सफरचंद सायडर व्हिनेगरचे एक किंवा दोन चमचे प्या. यामुळे जास्त कॅलरीज बर्न होतात.
6. पुदिना आणि कोथिंबीर पोट कमी करतात
जर तुम्हाला चवीने पोट कमी करायचे असेल तर तुम्हाला ही पद्धत खरोखर आवडेल. तुम्हाला फक्त पुदिना आणि कोथिंबीर वापरून चटणी तयार करायची आहे. दोन्ही योग्य प्रमाणात एकत्र करून बारीक चटणी खावी. आपण ते दिवसातून एकापेक्षा जास्त वेळा घेऊ शकता.
7. पोटातील चरबी कमी करण्यास कोरफड मदत करते
कोरफडमध्ये अनेक गुणधर्म आहेत, ते सामान्यतः त्वचेचे सौंदर्य वाढवण्यासाठी वापरले जाते. पण त्याचा वापर पोटाची चरबी देखील कमी करतो, हे फार कमी लोकांना माहित आहे. कोरफडीचे सेवन चयापचय योग्य ठेवते आणि चरबी साठू देत नाही. दोन चमचे कोरफडीच्या रसात एक चमचा जिरे पावडर मिसळून अर्धा ग्लास कोमट पाण्यात मिसळा. रिकाम्या पोटी हे सेवन करा आणि 60 मिनिटांनंतरच काहीतरी खा. या उपाययोजनांसह, नित्यक्रमात व्यायामाचा समावेश करायला विसरू नका.
अजून वाचा:
- आपल्याला भूक का लागते?
- लठ्ठपणा कशामुळे होतो?
- वजन कमी करण्याचे उपाय
- गर्भधारणा झाली कसे ओळखावे?
- मासिक पाळी माहिती मराठी
- किशोरवयीन मुलींच्या आरोग्य विषयक समस्या व उपाय
- सनस्क्रीन लावणे का आहे महत्त्वाचे?
- लैंगिक आजाराची सुरुवातीची लक्षणे
- कोरोनापासून सुरक्षिततेचे उपाय
- कोरोना मध्ये घ्यावयाची काळजी
- उन्हाळ्यात त्वचेची काळजी कशी घ्यावी
- ब्लड कॅन्सरवर उपचार
- अवयव दान माहिती