आजच्या लेखात आपण प्रेमाबद्दल बोलू, प्रेम म्हणजे काय आणि प्रेम काय असते “प्रेम” हा असा शब्द आहे की त्याच्याबद्दल ऐकताच आपण आपल्या विचारांच्या दुनियेत हरवून जातो आणि आपल्या आयुष्यात ज्या व्यक्तीवर आपण सर्वात जास्त प्रेम करतो त्या व्यक्तीची आठवण करून देतो.
प्रेम, आपुलकी आणि उत्कटता या गोष्टी माणसाला कल्पनाशील बनवतात. प्रेम प्रत्येक माणसाच्या मनात असते, देवाने हे सर्व जग फक्त प्रेमासाठी निर्माण केले आहे.
प्रेमाबद्दल प्रत्येकाचे मत वेगळे असते. कारण प्रत्येकाच्या आयुष्यात प्रेमाची व्याख्या वेगवेगळी असते, जसे की कुणाला आपल्या देशावर प्रेम असते, कुणाला आपल्या आई-वडिलांवर प्रेम असते, कुणाला आपल्या भावा बहिणी वर तर कुणी आपल्या प्रियकर किंवा प्रेयसी वर प्रेम करतो.
प्रेम ही एक अशी भावना आहे जी शब्दात व्यक्त करता येत नाही, ती फक्त अनुभवता येते आणि ही भावना जगातील सर्व मुला-मुलींमध्ये किशोरवयात पाऊल ठेवल्यावरच येऊ लागते.
अशावेळी कोणताही मुलगा किंवा मुलगी दिसली की त्यांच्याकडे पाहिल्यावर असे वाटते की ही तीच व्यक्ती आहे जी फक्त माझ्यासाठी बनलेली आहे. जगाची सारी स्वप्ने, आकांक्षा डोळ्यासमोर तरळतात. आपले पाय जमिनीवर राहत नाहीत आणि आपण आनंदात आणि उत्साहात जगतो.
आजूबाजूच्या सर्व वाईट गोष्टीही त्या वेळी चांगल्या दिसू लागतात आणि जणू आपण हवेत उडत आहोत. पण त्या भावनेला आपण खरंच प्रेम म्हणू शकतो का? याचे उत्तर म्हणून मी प्रेम कोणाला म्हणतात आणि प्रेम कसे करावे हा लेख सादर करत आहे.
प्रेम म्हणजे काय? – Prem Mhanje Kay – Love in Marathi
Table of Contents
प्रेम म्हणजे काय?
प्रेम परिभाषित करणे कठीण आहे, मोजणे कठीण आहे आणि समजणे कठीण आहे. ही एक भावना आहे जी आपल्या अंतःकरणात इच्छा, आकांक्षा आणि आदर निर्माण करते. प्रेमात कोणत्याही अटी, अपेक्षा नसतात. प्रेमाचे दुसरे नाव काय आहे माहित आहे का?
प्रेम हे एक अनोखे नाते आहे ज्यामध्ये लोकांची मने कायम जोडलेली असतात. “माझं तुझ्यावर प्रेम आहे” हे एक लहान वाक्य आहे पण प्रत्यक्षात ते समुद्राच्या खोलीइतकं आणि आकाशाच्या उंचीइतकं खोल आणि मोठं आहे.
एका सुप्रसिद्ध व्यक्तीने म्हटले आहे की “एखाद्या व्यक्तीवर प्रेम करणे म्हणजे प्रामाणिक मनाने देवाची उपासना करण्यासारखे आहे”. प्रेम हे सुखाचे घर आहे. प्रेमाचा खरा अर्थ जीवन आहे, ज्याला ते समजले, त्याचे जीवन यशस्वी झाले हे समजून घ्या. सोप्या शब्दात, जगात प्रेमाशिवाय कोणीही जगू शकत नाही.
माणसापासून ते प्राण्यांपर्यंत प्रत्येकाला प्रेमाची भूक असते. जिथे प्रेम मिळते तिथे आपण आपोआप आकर्षित होतो. प्रेमाने आपण संपूर्ण जग प्राप्त करू शकतो. प्रेमाच्या सामर्थ्याने मित्र शत्रूलाही वितळवून टाकतो. प्रेम हे नेहमीच आनंददायी असते मग ते तुम्ही कोणाला दिले किंवा तुम्हाला कोणाकडून तरी मिळालेले असेल.
प्रेम ही एक शक्तिशाली भावना आहे, ज्याची कोणतीही चुकीची व्याख्या नाही, कारण ती प्रत्येक व्यक्तीला वेगवेगळ्या प्रकारे अनुकूल करते. प्रेम हे कुटुंब, मित्र किंवा प्रियकर यांच्यातील असो, ही एक जबरदस्त भावना आहे जी वेगवेगळ्या प्रकारे व्यक्त केली जाऊ शकते. त्यातून अनुभवता येते.
प्रेम काय असते?
प्रेम ही अशी गोष्ट आहे जी जगण्यात आपला आधार बनते. हा तो अमृताचा घोट आहे जो प्याला की आत्मा अमर होतो आणि तो मिळाला नाही तर जीवन नरक बनते. माणसाकडे कितीही संपत्ती आणि सुखसोयी असली तरी जीवनात प्रेम नसेल तर तो कधीच सुखी होऊ शकत नाही.
प्रेमामुळे लोकांचा विचार आणि जग पाहण्याचा मार्ग बदलतो. प्रेमात अशी शक्ती असते जी माणसांमधील अंतर संपवते. जेव्हा प्रेम एखाद्याच्या आयुष्यात दार ठोठावते तेव्हा ती व्यक्ती पूर्णपणे बदलते.
एखादी व्यक्ती प्रेमात नम्र, कोमल, उत्कट आणि संवेदनशील बनते. प्रेम सर्वात मोठा हुकूमशहाही पूर्णपणे बदलतो. प्रेमासमोर कोणीही चालत नाही. प्रेम बळजबरीने होत नाही, ते आपोआप घडते, जे आपल्याला नंतर कळते.
प्रेम फक्त हृदयाचा आवाज ऐकते, हृदयाचे ठोके जाणवते. प्रेमाचा दर्जा केवळ जगातच नव्हे तर भगवंताच्या दरानेही सर्वोच्च आहे. त्यात ती शक्ती असते ज्याच्या सहाय्याने माणूस जगाने लावलेली सर्व बंधने झुगारून आपल्या प्रेमासाठी सर्व जगाशी लढू शकतो.
प्रेम हे दोन आत्म्यांमधले असे नाते आहे जे केवळ हृदयातच नव्हे तर त्यांच्या शरीरातही जाणवलेल्या भावनांनी पकडले जाते.
खरे प्रेम म्हणजे काय?
खरे प्रेम कोण आहे? खरे प्रेम तेच असते ज्यामध्ये कोणतीही अटी नसतात, बंधने नसतात, कोणी मोठा किंवा लहान नसतो, कोणी श्रीमंत किंवा गरीब नसतो. खऱ्या प्रेमात सर्व काही न्याय्य असते. खरे प्रेम हे धर्म, जात, रंग, रूप, श्रीमंती, गरिबी यापासून दूर असते. एकमेकांना जाणून घेतल्यावर आणि समजून घेतल्यावर खरे प्रेम येते.
जगात अशा अनेक महापुरुषांनी प्रेमात सर्वस्वाचा त्याग करून खऱ्या प्रेमाचा आदर्श घालून दिला आहे, जसे की लैला-मजनू , रोमियो-ज्युलिएट, हीर-रांझा, शिरीन-फरहाद, ही अशी काही नावे आहेत ज्यांची प्रेमकथा प्रसिद्ध आहे. सारे जग त्यांच्या प्रेमाच्या कथेने खरे प्रेम अमर केले, जे लोक नेहमी लक्षात ठेवतात.
खऱ्या प्रेमाची व्याप्ती खूप विस्तृत आहे. प्रेम हे फक्त प्रियकरांपुरते मर्यादित नसते. प्रेम कोणत्याही व्यक्तीचे कोणावरही होऊ शकते. खरे प्रेम आई आणि मुलामध्ये, भाऊ आणि बहीण, मित्र आणि विद्यार्थी शिक्षकांमध्ये असते.
पत्नी आपल्या पतीवर प्रेम करते, परंतु जेव्हा खरे प्रेम येते तेव्हा आई म्हणून तीच पत्नी आपल्या मुलांवर खरोखर प्रेम करते.
खऱ्या प्रेमाचा अर्थ असा नाही की तुम्ही तुमचे संपूर्ण आयुष्य त्याच्यासोबत घालवा. प्रेमात सर्वात मोठी गोष्ट म्हणजे आदर. जिथे एकमेकांबद्दल आदर, आपुलकी, विश्वास आणि जिव्हाळा असतो तिथेच खरे प्रेम असते. खरे प्रेम आयुष्यात एकदाच होते.
खऱ्या प्रेमात पडायला खूप वेळ लागतो, ते कधीच कुणाला दिसत नाही. यामध्ये लोक मनापासून आणि आत्म्याने एकमेकांशी जोडलेले असतात. खरे प्रेम मंदिरासारखे शुद्ध असते. खरे प्रेम तेच असते ज्यामध्ये त्याग आणि समर्पण असते.
प्रेमाची व्याख्या काय आहे
प्रेमाला कोणत्याही व्याख्येची गरज नसते. प्रेमाची व्याख्या करायची असेल तर तो प्रश्न बनतो प्रेम नव्हे. प्रेम ही एक सुंदर भावना आहे, एक भावना जी फक्त अनुभवता येते. प्रेम ही एक अशी भावना आहे जी एका हृदयातून जन्माला येते आणि दुसऱ्याच्या हृदयाला स्पर्श करते.
प्रेमाला कोणतीही भाषा नसते परंतु सर्व भाषांमध्ये प्रेम ही एकमेव गोष्ट आहे जी लोकांना एकमेकांशी जोडते. भावनांना आत्म्याशी जोडणे हा प्रेमाचा अर्थ आहे . जीवनात आनंदाचे प्रत्येक रंग भरणारे हे वरदान आहे.
प्रेम काय असते?
प्रेम ही माणसाच्या आयुष्याला चालना देणारी गोष्ट आहे. माणसांचे जग प्रेमात बदलते. जेव्हा दुसऱ्याचे सुख आपले सुख बनते आणि दुसऱ्याचे दुःख आपले दुःख बनते तेव्हा त्या भावनेला प्रेम म्हणतात. जिथे पराभवातही विजय असतो तेच खरे प्रेम .
जिथे मी आणि तू नाही, जिथे फक्त आपण आहोत तिथे प्रेम आहे. ज्याच्या नजरेत तुझ्यापेक्षा सुंदर कोणी नाही, तेच प्रेम. प्रेम तेच आहे जो तुम्हाला तुमच्या उणिवांसह स्वीकारतो. तुम्हाला जे काही निस्वार्थपणे हवे आहे ते प्रेम आहे.
प्रेमाशिवाय जग अपूर्ण आहे. प्रेमात स्वातंत्र्य असते, विश्वास असतो. प्रेम कशाशीही जोडलेले नसते आणि खऱ्या अर्थाने प्रेमाचा अर्थ घेणे नसून देणे असा आहे.
प्रेम कसे होते?
प्रेम कसे होते याचे उत्तर देणे खूप कठीण आहे, कारण जेव्हा कोणी प्रेमात असते तेव्हा त्याला ते कसे झाले हे देखील माहित नसते. जेव्हा एखाद्याचा चांगुलपणा, सौंदर्य, गुण, गोष्टी मनाला आवडू लागतात, तेव्हाच प्रेम होते. जेव्हा आपण वेड्यासारखे रात्रंदिवस कोणाच्या तरी आठवणीत हरवून जातो तेव्हाच प्रेम होते.
तो कधी, कुठे आणि कसा प्रेमात पडतो याची कोणालाच कल्पना नाही. जेव्हा लोक प्रेमात पडतात तेव्हा त्यांना संपूर्ण जग सुंदर वाटते.
एकांतात विनाकारण हसणे, स्वतःशीच बोलणे, त्या व्यक्तीचे नाव ऐकताच आनंदाने उड्या मारणे, रात्रभर त्याचाच विचार करणे, प्रेमगीते ऐकणे, ही सर्व प्रेमाची लक्षणे आहेत.
महात्मा बुद्ध म्हणायचे की जेव्हा आपण एखाद्याला आवडू लागतो तेव्हा आपल्याला त्याला मिळवायचे असते. जेव्हा आपल्याला एखादे फूल आवडते तेव्हा आपण ते तोडतो.
पण याउलट जेव्हा आपण एखाद्यावर मनापासून प्रेम करायला लागतो, तेव्हा त्याला मिळालं की न मिळावं या भावनेच्या वर आपण उठतो, त्याला आयुष्यात आनंद मिळावा, प्रगती व्हावी हीच इच्छा असते.
जसे आपण प्रेम करायला सुरुवात करतो तेव्हा आपल्याला आवडणारे फूल आपण तोडत नाही तर रोज पाणी टाकतो जेणेकरून ते अधिक फुलून सुगंध येईल.
खऱ्या प्रेमाचा अर्थ
प्रेम हा असा शब्द आहे ज्याचा अर्थ जात नाही किंवा कोणताही भेदभाव नाही. प्रेम हे जगातील सर्वात मौल्यवान रत्न आहे आणि देवाने दिलेली देणगी आहे. खरे प्रेम तेच असते ज्यामध्ये त्यागाची भावना असते. प्रेम व्यक्त केले जात नाही.
काहीही न ऐकता, काहीही न बोलता, समोरच्याचे दु:ख समजून घेण्याची ताकद फक्त प्रेमात असते.
प्रेम का होते?
आपल्या आयुष्यात प्रेम असणं खूप गरजेचं आहे. ज्याप्रमाणे आपण उर्जेसाठी अन्न खातो, तरच आपल्याला काम करण्याची शक्ती मिळते, त्याचप्रमाणे जीवन सुसह्य आणि आनंदी करण्यासाठी कोणाचे तरी प्रेम मिळणे आणि कोणाचे तरी प्रेम देणे महत्त्वाचे आहे.
प्रेम म्हणजे फक्त दोन देहांचे मिलन नाही, फक्त एका स्वार्थासाठी दोन माणसांचे एकत्र येणे नव्हे, ते केवळ शारीरिक सुखाचे साधन नाही. प्रेमाचा अर्थ काय? जेव्हा प्रेम हृदयातून डोळ्यांद्वारे आत्म्यात स्थिर होते, तेव्हाच खऱ्या प्रेमाचा खरा आनंद होतो. असे प्रेम सार्थक आहे.
हे प्रेम तुम्हाला प्रेरणा देईल आणि मग तुम्ही कोणतेही मोठे गंतव्यस्थान गाठू शकता. जिथे वासना आहे तिथे प्रेम नाही. तसे असेल तर गरज संपली, प्रेम संपले. प्रेम काही मागत नाही, फक्त देते. प्रेम नेहमीच श्रीमंत असते.
प्रेमाशिवाय प्रगती निसर्गाच्या विरुद्ध आहे. प्रेमाला नाव नसते, ती फक्त एक भावना असते. प्रेम मीराने केले, राधाने केले, दोघांचे प्रेम अध्यात्मिक होते, त्यामुळे ते अमर झाले.
स्वप्नात प्रेम करणे म्हणजे काय?
कधी कधी असं होतं की आपण ज्या व्यक्तीवर प्रेम करतो किंवा ज्याच्याबद्दल जास्त विचार करतो, तोच माणूस आपल्याला स्वप्नात दिसायला लागतो. स्वप्नात प्रेम करणे म्हणजे अनेक गोष्टी असू शकतात. जेव्हा आपण नवीन नातेसंबंधात प्रवेश करतो आणि वास्तविक जीवनात पुन्हा प्रेमात पडण्याचा अनुभव घेतो तेव्हा प्रेमात असल्याचे स्वप्न पाहणे सामान्य आहे.
जर तुम्ही तुमच्या दैनंदिन दिनचर्येत तुमच्या जोडीदाराबद्दल विचार करण्यात अगणित तास घालवत असाल तर त्यांचे विचार तुमच्या नकळत मनात येण्याची शक्यता आहे आणि तेच तुमच्या स्वप्नातही येतात.
सहसा, जेव्हा लोक अशी स्वप्ने पाहतात, याचा अर्थ असा होतो की आपण त्या व्यक्तीची अधिक काळजी घेतो आणि रात्रंदिवस त्याच्याबद्दल विचार करतो. जर तुम्ही तुमच्या आयुष्यात एकटे आहात, तर हे स्वप्न एक इच्छा पूर्ण करणारे स्वप्न असू शकते. कधीकधी स्वप्नात प्रेमात असण्याची कृती जीवनात आनंद मिळवण्याची तुमची इच्छा व्यक्त करते.
वास्तविक जीवनात आपल्या सहकारी माणसाच्या प्रेमात पडण्याचे स्वप्न पाहणे हे त्या व्यक्तीबद्दलच्या आपल्या भावना आणि आपण सामायिक केलेल्या नातेसंबंधाचे प्रतिबिंब आहे. याचा अर्थ असाही होऊ शकतो की तुमच्या जवळच्या लोकांशी तुमचे निरोगी, प्रेमळ नाते आहे.
हे असेही म्हणता येईल की तुम्हाला तुमच्या आयुष्यात विशेषतः कोणापेक्षा जास्त प्रेम आणि आपुलकीची गरज आहे.
प्रेमाचा जन्म कधी झाला?
विश्वाच्या निर्मितीनंतरच प्रेमाचा जन्म झाला आहे. तो त्या अनंत देवासारखा आहे, जो विश्वाच्या प्रत्येक कणात विराजमान आहे. आयुष्यभर विविध रुपात प्रकट होणारे प्रेम, जीवन किती सुंदर आहे याची जाणीव करून देते.
प्रेमात सर्वात महत्वाचे काय आहे?
प्रेमात सर्वात महत्वाची गोष्ट म्हणजे विश्वास. जिथे विश्वास असतो तिथे प्रेम फुलते, प्रेमाचा पाया भरवशावर असतो. विश्वासाशिवाय प्रेमाची कल्पनाही करता येत नाही. विश्वासामुळे प्रेम अधिक मजबूत होते.
प्रेमात दुसरी महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे वेळ. तुम्ही विचार करत असाल की वेळ कसा आहे? उदाहरणार्थ विचार करा, जर तुम्ही एखाद्याच्या प्रेमात पडलात आणि तुम्ही ते वेळेवर व्यक्त करू शकत नसाल तर त्याचा उपयोग काय.
म्हणून जेव्हा जेव्हा तुमच्या हृदयात कोणासाठी काही घडू लागले, तुमच्या डोळ्यांतून कोणी तुमच्या हृदयात प्रवेश करू लागला, तर योग्य वेळ पाहून तुमचे प्रेम व्यक्त करा.
प्रेमात अनेकदा ह्रदये का तुटतात?
प्रेमात अनेकदा ह्रदये तुटतात कारण आजच्या जमान्यात एकतर कोणीच खरे प्रेम करत नाही किंवा ते आकर्षणालाच प्रेम समजत नाही आणि ते आकर्षण संपले की प्रेमात आपले हृदय तुटले आहे असे त्यांना वाटते.
अनेकदा त्याच्या जोडीदाराने प्रेमात फसवणूक केली किंवा विश्वास तोडला तरीही प्रेमात हृदय तुटते. याचे एक कारण हे देखील आहे की जेव्हा आपल्याला आपल्या प्रियकर किंवा प्रेयसीकडून कोणतीही आशा किंवा अपेक्षा असते, परंतु जेव्हा ती अपेक्षा पूर्ण होत नाही तेव्हा आपले हृदय तुटते.
पण खर्‍या प्रेमात आशेला वाव नसतो कारण प्रेम अटी ठेऊन केले जात नाही, असे नाही की मी तुझ्यावर खरच प्रेम करतो तर त्या बदल्यात मला तुझ्याकडून तेच प्रेम हवे आहे. मग याला प्रेम म्हणणार नाही, सौदा होईल पण प्रेमात सौदा नसतो.
प्रेम का दुखावते?
प्रेम आणि वेदना यांच्यात खूप खोल नाते आहे. जिथं हृदयात वेदना नसतात, तिथे प्रेमाची भावना नसते. कोणीतरी गेल्यावर जाणवणारी शून्यता म्हणजे प्रेमाची वेदना.
जिथे प्रेमात पडलेली माणसे स्वार्थी होतात तिथे त्या प्रेमातही वेदना होतात. प्रेमात स्वार्थ असावा, हे ‘प्रेम’ फक्त माझे आहे. असा स्वार्थ असावा पण हा स्वार्थ ज्याच्यावर प्रेम आहे त्याच्यासाठी त्यागाच्या रूपात असावा. तो त्याच्या चांगुलपणाच्या रूपात असावा.
जसे आपण प्रियकर किंवा प्रेयसीसाठी काहीही त्याग करू शकतो आणि ही त्यागाची भावना आयुष्यभर कायम राहिली पाहिजे. जसे आपण दान, पुण्य, व्रत, शारीरिक कष्ट करून त्याच्या दर्शनासाठी भगवंतावर प्रेम करतो. इथे स्वार्थ आहे पण त्याग आहे आणि हे प्रेम अखंड आहे.
प्रेम माणसाच्या मनात इतकं भरून जातं की मग स्वार्थासाठी कणभरही जागा उरत नाही. प्रेम हे असे समर्पण आहे की फक्त आपल्या प्रिय व्यक्तीला आनंदी करण्यासाठी, प्रत्येक वेळी कोणीतरी काहीतरी मार्ग शोधत राहतो.
प्रेम चूक की बरोबर?
प्रेमात पडण्यात काही गैर नाही. ते प्रेम चुकीचे आहे, जे प्रेमाच्या नावाखाली जोडीदाराचा गैरवापर करतात. ते फक्त त्यांच्या इच्छा पूर्ण करण्यासाठी प्रेम वापरतात. जर तुम्ही एखाद्यावर शारीरिक प्रेम करत असाल, म्हणजेच एखाद्याच्या सौंदर्यावर प्रेम करत असाल तर ते चुकीचे आहे.
खऱ्या प्रेमात रंग, रूप, सौंदर्य, वासना असे काहीही नसते. खर्‍या प्रेमात मन आणि हृदय दोन्ही एकमेकांशी जोडले जातात. प्रेमात एकमेकांची काळजी घ्यावी लागते, सुख-दु:खात एकत्र राहावे लागते, कठीण प्रसंगात सोबत राहावे लागते.
प्रेम ही अशी भावना आहे जी सर्व मानव आणि प्राण्यांना समजते. ते अनुभवा आणि त्या सोनेरी अद्वितीय जगात हरवून जा, जिथे फक्त शांतता आहे.
मला आशा आहे की तुम्हाला हा लेख आवडेल प्रेम म्हणजे काय आणि प्रेम काय असते? जर तुम्हाला हे आवडले असेल तर जास्तीत जास्त शेअर करा आणि तुम्हाला या विषयावर काही प्रतिक्रिया द्यायची असतील तर खाली कमेंट करा.
पुढे वाचा:
प्रश्न १ – प्रेम चांगलं की वाईट?
उत्तर: प्रेम चांगलं की वाईट? या प्रश्नाचे उत्तरही तितके सोपे नाही. कारण मी म्हणतो की प्रेम चांगले आहे आणि प्रेम वाईट आहे. मग तुम्ही काय म्हणाल? प्रेम चांगलं की वाईट हे सर्वस्वी तुम्ही कधी, कुठे, कोणावर आणि कसं प्रेम केलं यावर अवलंबून असतं.
प्रश्न २ – तुम्ही प्रेमात का पडता?
उत्तर: जेव्हा एखाद्याचे वागणे, चारित्र्य, व्यक्तिमत्व, कला, शरीर, वृत्ती इत्यादींवर मोह पडतो. म्हणून तो आपल्या हृदयात बसवतो. आणि हृदय त्या व्यक्तीवर कधी प्रेम करू लागते ते कळत नाही. आणि प्रेम हृदयातून येते. प्रेमात पडण्याची अनेक कारणे असू शकतात, अनेक परिस्थिती असू शकतात.
प्रश्न ३ – प्रेम कोणावर होते?
उत्तर: प्रेमासाठी कोणतेही नियम नाहीत. प्रेम कोणत्याही भेदभावातून मुक्त होऊ शकते. कारण प्रेमात भेदभाव नसतो. त्यामुळे प्रेम कुणावरही होऊ शकते. आणि प्रेम हे तुमच्या कुटुंबाकडून, आई-वडील, भावंड, पती-पत्नी, कोणाकडूनही असू शकते. प्रेमाला जात किंवा धर्म नसतो. म्हणूनच प्रेम हे कुणाची जात, धर्म पाहून होत नाही. प्रेम कुणावरही कधीही होऊ शकते. पण कोणते प्रेम चांगले आणि कोणते प्रेम चुकीचे हे सांगता येत नाही. हे केव्हा, कुठे आणि कोणाकडून घडले यावर अवलंबून आहे.