भारतीय लोकशाहीची वैशिष्ट्ये – Bhartiya Lokshahichi Vaishishte
भारतीय लोकशाही ही एक संसदीय लोकशाही आहे. याचा अर्थ असा की देशाची शासनप्रणाली संसद आणि मंत्रिमंडळावर आधारित आहे. भारतीय लोकशाहीची काही वैशिष्ट्ये खालीलप्रमाणे आहेत:
- प्रौढ मताधिकार: भारतात 18 वर्षे वयावरील सर्व नागरिकांना मतदानाचा अधिकार आहे.
- निवडणुका: भारतात वेळोवेळी निवडणुका घेतल्या जातात. या निवडणुकीत लोक त्यांच्या प्रतिनिधींना निवडतात.
- स्वतंत्र न्यायव्यवस्था: भारतात एक स्वतंत्र न्यायव्यवस्था आहे. न्यायव्यवस्था सरकारच्या कायद्यांचे पालन करते आणि नागरिकांच्या हक्कांचे रक्षण करते.
- स्वतंत्र प्रेस: भारतात एक स्वतंत्र प्रेस आहे. प्रेस सरकारच्या कारभारावर देखरेख ठेवते आणि लोकांना माहिती देते.
- सामाजिक न्याय: भारतात सामाजिक न्यायाला महत्त्व दिले जाते. सरकार विविध सामाजिक गटांना संरक्षण आणि संधी देते.
भारतीय लोकशाही ही जगातील सर्वात मोठी लोकशाही आहे. भारताने लोकशाहीच्या तत्त्वांचे पालन करण्यासाठी अनेक आव्हाने पार पाडली आहेत. तथापि, भारताने लोकशाहीच्या विकासासाठी अनेक महत्त्वपूर्ण पावले उचलली आहेत.
भारतीय लोकशाहीची काही विशिष्ट वैशिष्ट्ये खालीलप्रमाणे आहेत:
- बहुसांस्कृतिक आणि बहुधार्मिक देश: भारत हा एक बहुसांस्कृतिक आणि बहुधार्मिक देश आहे. येथे विविध धर्म, भाषा आणि संस्कृतीचे लोक राहतात. या विविधता भारताला एक अद्वितीय लोकशाही बनवते.
- विकसनशील देश: भारत एक विकसनशील देश आहे. येथे लोकसंख्येत वाढ होत आहे आणि जीवनमान वाढत आहे. यामुळे भारतातील लोकशाहीला अनेक आव्हाने देखील निर्माण झाली आहेत.
भारतीय लोकशाही ही एक अपूर्ण प्रक्रिया आहे. तथापि, भारताने लोकशाहीच्या तत्त्वांचे पालन करण्यासाठी आणि सर्व नागरिकांना संधी प्रदान करण्यासाठी अनेक महत्त्वपूर्ण पावले उचलली आहेत.
पुढे वाचा:
- नाटकातील संवादाची वैशिष्ट्ये
- नाणे बाजाराची वैशिष्ट्ये
- पानाची स्वभाव वैशिष्ट्ये
- पुस्तकाची वैशिष्ट्ये कोणती
- पूर्ण स्पर्धेची वैशिष्ट्ये कोणती
- प्राण्यांची वैशिष्ट्ये लिहा
- प्राथमिक समूहाची वैशिष्ट्ये
- बँकेची वैशिष्ट्ये
- भरतमुनींची दोन वैशिष्ट्ये
- भांडवल बाजाराची वैशिष्ट्ये
- भागीदारी संस्थेची वैशिष्ट्ये
- भारत देशाची वैशिष्ट्ये
- भारतातील पर्यटन व्यवसायाची वैशिष्ट्ये स्पष्ट करा