द्राक्ष माहिती मराठी

Grapes Information in Marathi : आज आपण द्राक्षांबद्दल जाणून घेणार आहोत, द्राक्ष म्हणजे काय? याशिवाय द्राक्षाच्या वेलीची संपूर्ण माहितीही आपण या लेखात घेणार आहोत. द्राक्षे खाण्याचे काय फायदे आहेत? याशिवाय द्राक्ष लागवडीशी संबंधित काही माहितीही आपण जाणून घेणार आहोत.

हा संपूर्ण लेख वाचून तुम्हाला द्राक्षांबद्दलची द्राक्ष माहिती मराठी मिळेल अशी मला मनापासून आशा आहे. चला तर मग प्रथम द्राक्षांची सामान्य माहिती पाहू. त्यानंतर आपण द्राक्षांबद्दल संपूर्ण माहिती घेऊ.

द्राक्ष माहिती मराठी – Grapes Information in Marathi

Table of Contents

इंग्रजी नाव :	Grapes
हिंदी नाव :	अंगूर
शास्त्रीय नाव :	Vitis Vinifera

झाडाचे वर्णन : द्राक्षाची वाढ वेलीवर होते. द्राक्षाचे वेल वाढविण्यासाठी मांडव तयार करतात. द्राक्षामध्ये बी असलेले व बी नसलेले असे दोन प्रकार आहेत.
पाने : द्राक्षाची पाने आकाराने लहान व हिरवी असतात.
रंग : द्राक्षांचे हिरवे व काळे असे दोन रंग पहावयास मिळतात. कच्ची द्राक्षे हिरवी असून पिकल्यानंतर पिवळसर रंगाची होतात.
आकार : द्राक्षांचा आकर लंबगोलाकार असतो. त्याचे मणी एकमेकांना जोडले जाऊन घड तयार होतो.
फुले : द्राक्षांच्या झाडाला येणारी फुले पिवळसर रंगाची असतात.
चव : द्राक्षे कच्ची असताना चवीला आंबट असतात. पिकल्यानंतर द्राक्षांची चव आंबट-गोड होते.
उत्पादन क्षेत्र : भारतात पंजाब, हरियाणा, महाराष्ट्रात पुणे, सातारा, नाशिक व गुजरातमध्ये खेडा जिल्ह्यात द्राक्षांची लागवड केली जाते. युरोपमध्ये फ्रान्स व इटली आणि अमेरिकेमध्ये कॅलिफोर्निया येथे मोठ्या प्रमाणात द्राक्षांची लागवड केली जाते.
जाती : सोनाका, थॉमसन, गणेश, शरद, सिडलेस, बेंगलोर, पर्पल,
उत्पादने : द्राक्षे वाळवून त्यापासून बेदाणे, किसमीस, मनुके तयार करतात. ज्यूस, मद्य तयार करण्यासाठीदेखील द्राक्षाचा उपयोग होतो.
जीवनसत्त्व : द्राक्षामध्ये ए, बी आणि सी जीवनसत्त्वे, तसेच लोह निर्माण करणारे पौष्टिक घटक, भरपूर पिष्टमय पदार्थ असतात.
फायदे : शरीर जर दुर्बल असेल, त्वचा कोरडी, शुष्क बनली असेल, तर द्राक्ष खाल्ल्याने हे रोग दूर होतात . वजनात वाढ होत नसेल तर द्राक्षे खाल्ल्याने वजन वाढण्यास मदत होते. द्राक्षे खाण्यापूर्वी नेहमी स्वच्छ धुऊन खावीत.

द्राक्ष वेल माहिती

द्राक्षे ही एक प्रकारची फळे आहेत जी लाकडी वेलीवर उगवतात. त्याची वेल इतर घुंगरांपेक्षा मजबूत असते. द्राक्षे कच्ची आणि न सोललेली खातात. हे सामान्यतः जेली, जॅम, रस, वाइन आणि फळांच्या सॅलडमध्ये वापरले जाते. द्राक्षांना इंग्रजी भाषेत ‘ग्रेप’ म्हणतात. द्राक्ष हा शब्द फ्रेंच भाषेतून आला आहे. त्याला संस्कृतमध्ये द्राक्ष म्हणतात.

वनस्पतिदृष्ट्या ते व्हिटॅसी कुटुंबातील आहे, जे व्हिटिसचे वंश आहे. द्राक्षांपासून मनुका देखील तयार केला जातो. शरीराला ऊर्जा देण्यासाठी हे खूप फायदेशीर आहे. याच्या आत असलेले पोषक तत्व आपल्या शरीराला निरोगी ठेवतात, याला एक प्रकारचे सौंदर्य वाढवणारे फळ देखील म्हटले जाते. त्याच्या आत सापडलेल्या गुणधर्मांमुळे, त्याला आईच्या दुधाप्रमाणे पौष्टिक दर्जा दिला जातो.

द्राक्षे अनेक रंगात येतात. हे वेगवेगळ्या प्रजातींनुसार वेगवेगळ्या रंगात घेतले जाते. पण सहसा हिरवी द्राक्षे सर्वाधिक दिसतात. याशिवाय, गडद निळा, पिवळा, हिरवा, काळा, गुलाबी, लाल आणि नारिंगी रंग आहे. हिरव्या रंगाची द्राक्षे सुरुवातीला पांढरी असतात. हे घडांमध्ये येते, एका घडामध्ये सुमारे २०-३०० द्राक्षे असतात. सामान्य द्राक्षे गोलाकार असतात.

याशिवाय काही द्राक्षे जातीनुसार उंचही असतात. द्राक्षाच्या घडाची लांबी सुमारे ६ ते १२ इंच असते. द्राक्षाच्या पानाचा आकार मानवी हातासारखा असतो. ज्याचा रंग हिरवा आहे. या वनस्पतीचा हंगाम मार्च ते सप्टेंबर पर्यंत असतो. त्यानंतर ही फुले फळांमध्ये बदलू लागतात. जर त्याची वेल योग्य प्रकारे वाढविली गेली तर ती सुमारे १०-२० फूट वाढू शकते.

द्राक्ष शेती माहिती

जगाच्या सर्व भागात द्राक्षांची लागवड मोठ्या प्रमाणावर केली जाते. ही एक सदाहरित वनस्पती आहे. जर तुम्ही त्यात यशस्वी झालात, तर ते तुम्हाला दीर्घकाळात उत्पन्न आणि नफा दोन्ही देते. एकदा तुम्ही तुमच्या जमिनीवर द्राक्षाचे रोप लावले की ते तुमच्या जमिनीवर १० ते १५ वर्षे टिकते.

जर तुम्ही त्याची चांगली काळजी घेतली तर तुमची झाडे यापेक्षा जास्त काळ जगू शकतात. द्राक्षे लागवडीपूर्वी त्याची संपूर्ण माहिती घेणे आपल्यासाठी खूप महत्वाचे आहे. कारण त्यात तुम्हाला खूप पैसा खर्च करावा लागेल. त्याची लागवड करण्यासाठी तुम्हाला परवाना देखील आवश्यक आहे.

कारण द्राक्षापासून वाईन बनवली जाते. जर तुम्हाला द्राक्षे पिकवायची असतील तर ती स्वतःच्या शेतात करा. कारण जर तुम्ही भाड्याने शेती घेतली आणि शेती केली तर खूप खर्च येतो. तुम्हाला हे फार्म सुमारे १० वर्षे किंवा त्याहून अधिक काळासाठी भाड्याने घ्यावे लागेल.

द्राक्षे कुठे पिकवली जातात

कर्नाटक, तामिळनाडू, हरियाणा, मध्य प्रदेश, हिमाचल प्रदेश, मिझोराम, पंजाब, महाराष्ट्र, आंध्र प्रदेश आणि जम्मू आणि काश्मीर यासह भारताच्या जवळजवळ सर्व भागांमध्ये द्राक्षांची लागवड केली जाते. पण जर तुम्हाला प्रश्न पडला असेल की, भारतात द्राक्षांची सर्वाधिक लागवड कुठे होते? द्राक्षांची राजधानी म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या नाशिक, महाराष्ट्रामध्ये भारतात द्राक्षांची लागवड सर्वाधिक होते.

द्राक्षांची लागवड कशी केली जाते

द्राक्ष शेतीसाठी आधी अनुभव घेणे तुमच्यासाठी खूप महत्वाचे आहे. द्राक्षाची लागवड कधी केली जाते? द्राक्षांची लागवड त्याच्या कलमांवर अवलंबून असते. त्याची कटिंग वर्षातून दोनदा केली जाते. सप्टेंबरमध्ये एकदा आणि एप्रिलमध्ये एकदा, तुम्ही त्याची रोपे एप्रिल महिन्यात लावू शकता. हे कटिंग वेगवेगळ्या प्रदेशात वेगवेगळ्या महिन्यात करता येते. ते हंगामावर अवलंबून असते. एक बिघा जमिनीत सुमारे चारशे झाडे लावली आहेत.

सुरुवातीच्या काळात तुम्हाला या शेतीत जास्त खर्च करावा लागतो. त्यानंतर तुम्हाला फक्त त्याच्या औषधांवरच खर्च करावा लागेल. यासाठी येथील हवामान कोरडे आणि उष्ण असले पाहिजे. जर तुम्ही ते खूप थंड तापमान असलेल्या भागात लावले तर ते योग्यरित्या कार्य करत नाही. आपल्याकडे द्राक्ष शेतीमध्ये खूप जोखीम आहे. सर्वात मोठा धोका हवामानाचा आहे. जर तुमची झाडे फळ देत असतील आणि हवामान खराब असेल, गारांचा वर्षाव झाला तर त्यामुळे पिकाचे मोठे नुकसान होते.

द्राक्षे खाण्याचे फायदे आणि नुकसान

उन्हाळ्यात द्राक्षे येतात. हे एक लहान आणि रसाळ फळ आहे. ते प्रत्येक व्यक्तीला आवडते. ते खाल्ल्याने शरीरात ऊर्जा निर्माण होते. सर्वात चांगली गोष्ट म्हणजे ते खाण्यासाठी तुम्हाला फळ सोलण्याची गरज नाही. तुम्ही ते न सोलता खाऊ शकता. बेदाणे द्राक्षापासून बनवले जातात. त्यात पोषक तत्वे पुरेशा प्रमाणात आढळतात. ज्यामध्ये व्हिटॅमिन सी, ई, फायबर आणि कॅलरीजसह अनेक घटक समाविष्ट आहेत.
द्राक्षांमध्ये असलेले स्वेराट्रोल आपल्या शरीराच्या त्वचेसाठी खूप महत्वाचे आहे. याशिवाय त्याच्या आत पॉलिफेनॉल सनबर्न देखील आढळते, जे आपल्या त्वचेला उन्हापासून वाचवते, जेव्हा आपण घराबाहेर उन्हात जातो तेव्हा ते आपल्याला अल्ट्राव्हायोलेट किरणांपासून वाचवते. जर तुम्हाला तुमची त्वचा निरोगी ठेवायची असेल तर तुम्ही द्राक्षांचे सेवन सुरू करू शकता.
हे लहान फळ आपल्या केसांसाठी देखील खूप महत्वाचे आहे. जर आपण त्याचे सेवन केले तर आपल्या केसांना त्यातून अनेक पोस्टिक घटक मिळतात. यामध्ये Proanthocyanidins आढळते, जे आपले केस काळे आणि घट्ट करण्यास उपयुक्त आहे. याशिवाय त्याच्या सालीमध्ये पॉलिफेनॉलही आढळते. हे आपल्या आरोग्यासाठी देखील फायदेशीर आहे.
द्राक्षे खाल्ल्याने आपल्या शरीरातील रक्तवाहिन्या सामान्य राहतात. ज्यामुळे उच्च रक्तदाबाच्या समस्येचे निदान होते. आठवड्यातून तीन ते चार दिवस तुम्ही द्राक्षे खाऊ शकता. यामुळे रक्तदाब सामान्य राहतो.
हृदयाशी संबंधित आजारांमध्येही द्राक्षांचे सेवन फायदेशीर ठरते.
यामध्ये असलेले लोह आपल्या शरीरात अनेक आजार होण्यापासून प्रतिबंधित करते. मधुमेह असलेल्या व्यक्तीला द्राक्षे दिल्यास साखरेची पातळी सामान्य राहते.
वजन वाढवण्यासाठी द्राक्षे खूप फायदेशीर आहेत. याच्या सेवनाने पोटाशी संबंधित आजार होत नाहीत. तुम्ही द्राक्षाचा रस देखील पिऊ शकता. द्राक्षाचा रस पिण्याचे फायदे अनेक आहेत. आठवड्यातून एकदा किंवा दोनदा तुम्ही द्राक्षाचा रस पिऊ शकता.

द्राक्षे खाण्याचे नुकसान

तसे, कोणत्याही फळाचे कोणतेही नुकसान नाही. पण जर आपण काहीही जास्त खाल्लं तर ते हानिकारक ठरू शकतं. त्याचप्रमाणे द्राक्षाचे फायदे आणि तोटे दोन्ही आहेत. जर तुम्ही योग्य प्रमाणात खाल्ले तर तुम्हाला त्याचे फायदे मिळतात. पण जर तुम्ही जास्त प्रमाणात द्राक्षे खाल्ले तर त्याचे दुष्परिणाम देखील होऊ शकतात.

तुम्हाला आधीच काही समस्या असल्यास, द्राक्षे खाण्यापूर्वी तुम्ही डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा. लहान मुलांना द्राक्षे खायला देऊ नयेत. जर तुम्ही जास्त द्राक्षे खात असाल तर त्यामुळे तुमच्या शरीरावर ऍलर्जीचा त्रास होऊ शकतो.

या लेखात द्राक्षे खाण्याचे हे सर्व फायदे फक्त माहितीसाठी सांगण्यात आले आहेत. तुम्हाला द्राक्षाचे तोटे सांगून आमचा उद्देश तुम्हाला घाबरवण्याचा नसून तुम्हाला जागरुक करणे हा आहे. चवींसाठी कोणीही वस्तू जास्त प्रमाणात सेवन करू नये. द्राक्षे घेण्यापूर्वी तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.

द्राक्षांची चव कशी असते

द्राक्ष हे उन्हाळ्यात येणारे फळ आहे, त्याचा प्रभाव थंड असतो, त्यामुळे उन्हाळ्याच्या दिवसात ते जास्त खाल्ले जाते. ते खाल्ल्याने शरीराला थंडावा मिळतो. उन्हाळ्यात पोटात उष्णता असल्यास द्राक्षांचे सेवन करू शकता.

आपण द्राक्षे कोणत्या वेळी खावीत

तुम्ही नेहमी सकाळी द्राक्षे खावीत. जर तुम्ही सकाळी याचे सेवन केले तर त्यात जास्त प्रमाणात असलेले पाणी तुम्हाला डिहायड्रेट होण्यापासून प्रतिबंधित करते. यासोबतच यामध्ये असलेली साखर तुम्हाला ऊर्जा देते. आणि तुमची पचनसंस्था निरोगी राहते.

द्राक्षे कशी खावीत – द्राक्षे खाण्याची योग्य पद्धत

जर तुम्ही उन्हाळ्यात द्राक्षे खात असाल तर आधी एक रात्र फ्रीजमध्ये ठेवा. यामुळे ते आणखी थंड होते. आणि तुम्हाला थंडावा देते. जर तुमच्या घरात फ्रीज नसेल तर तुम्ही तो बाहेरही ठेवू शकता, कारण कमी तापमानामुळे रात्री थंडी होतील.
द्राक्षे मिक्सरमध्ये मिसळून त्याचा रस देखील प्यायला जाऊ शकतो, तो देखील खूप फायदेशीर आहे.
याशिवाय तुम्ही त्यात चाट मसाला घालून फ्रूट चाट बनवूनही खाऊ शकता.
केक बनवताना तुम्ही त्यात द्राक्षे टाकू शकता, त्यामुळे केकला वेगळीच चव येते.
तुम्ही ग्रेपफ्रूट आईस्क्रीम बनवूनही खाऊ शकता, त्याची चवही खूप अप्रतिम आहे.

द्राक्षे खाण्याचे फायदे आणि नुकसान

उन्हाळ्यात द्राक्षे येतात. हे एक लहान आणि रसाळ फळ आहे. ते प्रत्येक व्यक्तीला आवडते. ते खाल्ल्याने शरीरात ऊर्जा निर्माण होते. सर्वात चांगली गोष्ट म्हणजे ते खाण्यासाठी तुम्हाला फळ सोलण्याची गरज नाही. तुम्ही ते न सोलता खाऊ शकता. बेदाणे द्राक्षापासून बनवले जातात. त्यात पोषक तत्वे पुरेशा प्रमाणात आढळतात. ज्यामध्ये व्हिटॅमिन सी, ई, फायबर आणि कॅलरीजसह अनेक घटक समाविष्ट आहेत.
द्राक्षांमध्ये असलेले स्वेराट्रोल आपल्या शरीराच्या त्वचेसाठी खूप महत्वाचे आहे. याशिवाय त्याच्या आत पॉलिफेनॉल सनबर्न देखील आढळते, जे आपल्या त्वचेला उन्हापासून वाचवते, जेव्हा आपण घराबाहेर उन्हात जातो तेव्हा ते आपल्याला अल्ट्राव्हायोलेट किरणांपासून वाचवते. जर तुम्हाला तुमची त्वचा निरोगी ठेवायची असेल तर तुम्ही द्राक्षांचे सेवन सुरू करू शकता.
हे लहान फळ आपल्या केसांसाठी देखील खूप महत्वाचे आहे. जर आपण त्याचे सेवन केले तर आपल्या केसांना त्यातून अनेक पोस्टिक घटक मिळतात. यामध्ये Proanthocyanidins आढळते, जे आपले केस काळे आणि घट्ट करण्यास उपयुक्त आहे. याशिवाय त्याच्या सालीमध्ये पॉलिफेनॉलही आढळते. हे आपल्या आरोग्यासाठी देखील फायदेशीर आहे.
द्राक्षे खाल्ल्याने आपल्या शरीरातील रक्तवाहिन्या सामान्य राहतात. ज्यामुळे उच्च रक्तदाबाच्या समस्येचे निदान होते. आठवड्यातून तीन ते चार दिवस तुम्ही द्राक्षे खाऊ शकता. यामुळे रक्तदाब सामान्य राहतो.
हृदयाशी संबंधित आजारांमध्येही द्राक्षांचे सेवन फायदेशीर ठरते.
यामध्ये असलेले लोह आपल्या शरीरात अनेक आजार होण्यापासून प्रतिबंधित करते. मधुमेह असलेल्या व्यक्तीला द्राक्षे दिल्यास साखरेची पातळी सामान्य राहते.
वजन वाढवण्यासाठी द्राक्षे खूप फायदेशीर आहेत. याच्या सेवनाने पोटाशी संबंधित आजार होत नाहीत. तुम्ही द्राक्षाचा रस देखील पिऊ शकता. द्राक्षाचा रस पिण्याचे फायदे अनेक आहेत. आठवड्यातून एकदा किंवा दोनदा तुम्ही द्राक्षाचा रस पिऊ शकता.

द्राक्षे खाण्याचे नुकसान

वरील द्राक्ष माहिती मराठी वाचून आपल्याला द्राक्षाचे फायदे तोटे आणि महत्व या लेखातून आपल्याला समजले असेलच. Grapes Information in Marathi हा लेख आपल्याला आवडल्यास आपल्या मित्र परिवारासोबत फेसबुक व्हाट्सअँप आणि विविध सोशियल मेडिया शेअर करा. तसेच Information About Grapes in Marathi हा लेख कसा वाटला व अजून सफरचंदाबद्दल काही पाहिजे असेल तर आपण Comments द्वारे कळवा.

Draksh in Marathi या आम्ही दिलेल्या माहितीमध्ये काही चुकीचे आढळल्यास आपण तत्काळ आम्हाला Comment Box आणि Email लिहून कळवावे, तुम्ही दिलेली माहिती योग्य असल्यास आम्ही त्यामध्ये नक्की बदल करू. अधिक माहितीसाठी भेट द्या www.marathime.com ला.

द्राक्षे बद्दल वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न

कोणत्या रंगाची द्राक्षे आरोग्यासाठी फायदेशीर आहेत?

काळ्या रंगाची द्राक्षे आरोग्यासाठी उत्तम मानली जातात. अशी अनेक पोषक तत्वे यामध्ये आढळतात, ज्यामुळे शरीराची त्वचा आणि केस निरोगी होतात. हिरवी आणि लाल द्राक्षेही चांगली असली तरी त्यात काळ्या द्राक्षांपेक्षा कमी अँटिऑक्सिडंट्स असू शकतात.

त्वचेसाठी द्राक्षे फायदेशीर आहेत का?

द्राक्षांमध्ये व्हिटॅमिन सी आणि अँटीऑक्सिडंट्स आढळतात, जे शरीराची त्वचा निरोगी ठेवण्यासाठी खूप फायदेशीर असतात. याशिवाय, ते शरीराच्या त्वचेचे अल्ट्राव्हायोलेट कणांपासून संरक्षण करते, ज्यामुळे सुरकुत्या आणि काळे डाग पडत नाहीत.

द्राक्षे खाण्याचे तोटे काय आहेत?

द्राक्षे खाल्ल्यानंतर काही लोकांना अॅलर्जी किंवा पोट खराब होण्यासारख्या समस्या होतात. नियमित प्रमाणापेक्षा जास्त प्रमाणात सेवन केल्यास अपचन, उलट्या, घसा खवखवणे यासारख्या समस्याही उद्भवू शकतात.

द्राक्षे पिकवणे सोपे आहे का?

द्राक्षे पिकवणे खूप सोपे आहे, जर तुमच्याकडे भाजीपाल्याची माहिती आणि त्यासंबंधीच्या सुविधा असतील. द्राक्षे वाढवण्यासाठी वायर सेट अप आवश्यक आहे. ज्यावर द्राक्षाचा वेल पसरतो.

द्राक्षे घरामध्ये उगवता येतात का?

द्राक्षे घरामध्येही सहज उगवता येतात. यासाठी, योग्य विविधता निवडणे आपल्यासाठी खूप महत्वाचे आहे. यानंतर, द्राक्षाची वेल घराच्या आत दक्षिणमुखी खिडकीच्या दिशेने एका मोठ्या डब्यात ठेवावी. हलका सूर्यप्रकाशही जाणवेल आणि त्यावर फळेही येतील.

अजून वाचा :