PCOS म्हणजे काय? – PCOS Mhanje kay
Table of Contents
PCOS म्हणजे पॉलीसिस्टिक ओवेरियन सिंड्रोम. ही एक हार्मोनल विकार आहे जी प्रजनन वयातील स्त्रियांमध्ये होऊ शकते. या विकारात, अंडाशयांना लहान, द्रवपदार्थाने भरलेले गाठी (सिस्ट) तयार होतात. यामुळे मासिक पाळी अनियमित होऊ शकते, पुरळ होऊ शकतात, वजन वाढू शकते आणि वंध्यत्व होऊ शकते.
PCOS चे कारण अद्याप पूर्णपणे समजले गेले नाही, परंतु अनुवांशिक घटक आणि हार्मोनल असंतुलन यासारख्या घटकांना याचा कारणीभूत ठरवले जाते.
PCOS ची लक्षणे काय आहेत?
PCOS च्या लक्षणांमध्ये हे समाविष्ट असू शकते:
- अनियमित मासिक पाळी
- पुरळ
- वजन वाढणे
- केस गळणे
- त्वचेवर काळे डाग
- वारंवार मूत्रमार्गात संक्रमण
- वारंवार हार्मोनल बदल
PCOS चे निदान डॉक्टरांद्वारे शारीरिक तपासणी आणि रक्त चाचण्यांद्वारे केले जाते.
PCOS वर उपचार
PCOS च्या उपचारांमध्ये हे समाविष्ट असू शकते:
- औषधे: मासिक पाळी नियमित करण्यासाठी, पुरळ कमी करण्यासाठी आणि गर्भधारणा वाढवण्यासाठी औषधे दिली जाऊ शकतात.
- जीवनशैलीतील बदल: वजन कमी करणे, नियमित व्यायाम करणे आणि निरोगी आहार घेणे PCOS च्या लक्षणांवर नियंत्रण ठेवण्यास मदत करू शकते.
PCOS हे एक दीर्घकालीन विकार आहे, परंतु योग्य उपचारांमुळे लक्षणांवर नियंत्रण ठेवता येते आणि जीवनमान सुधारता येते.
पीसीओडी आयुर्वेदिक उपचार मराठी
पीसीओडी (PCOS) चे आयुर्वेदिक उपचार
पीसीओडी (PCOS) हा एक हार्मोनल विकार आहे जो प्रजनन वयातील स्त्रियांमध्ये होऊ शकतो. या विकारात, अंडाशयांना लहान, द्रवपदार्थाने भरलेले गाठी (सिस्ट) तयार होतात. यामुळे मासिक पाळी अनियमित होऊ शकते, पुरळ होऊ शकतात, वजन वाढू शकते आणि वंध्यत्व होऊ शकते.
आयुर्वेदात, PCOS ला “आर्तव विकार” म्हणून ओळखले जाते. आयुर्वेदिक उपचारांचा उद्देश हार्मोनल संतुलन पुनर्संचयित करणे, अंडाशयातील कार्य सुधारणे आणि PCOS च्या लक्षणांवर नियंत्रण ठेवणे हा आहे.
आयुर्वेदिक उपचारांमध्ये हे समाविष्ट असू शकते:
- औषधे: आयुर्वेदिक औषधे हार्मोनल संतुलन पुनर्संचयित करण्यात मदत करू शकतात.
- आहार: PCOS च्या लक्षणांवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी निरोगी आहार घेणे महत्त्वाचे आहे. आयुर्वेदिक आहारात फळे, भाज्या, कडधान्ये, डाळी आणि कमी चरबीयुक्त प्रथिने असतात.
- व्यायाम: नियमित व्यायाम हा PCOS च्या लक्षणांवर नियंत्रण ठेवण्यास मदत करू शकतो.
- जीवनशैलीतील बदल: वजन कमी करणे, तणाव कमी करणे आणि पुरेशी झोप घेणे PCOS च्या लक्षणांवर नियंत्रण ठेवण्यास मदत करू शकते.
आयुर्वेदिक औषधे
आयुर्वेदिक औषधे हा PCOS च्या उपचारांचा एक महत्त्वाचा भाग असू शकतात. या औषधांमध्ये हे समाविष्ट असू शकते:
- आयुर्वेदिक रसायने: आयुर्वेदिक रसायने हार्मोनल संतुलन पुनर्संचयित करण्यात मदत करू शकतात.
- आयुर्वेदिक वनस्पती: काही आयुर्वेदिक वनस्पती, जसे की अश्वगंधा, शतावरी आणि गोक्षुरा, PCOS च्या लक्षणांवर नियंत्रण ठेवण्यास मदत करू शकतात.
आयुर्वेदिक आहार
PCOS च्या लक्षणांवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी निरोगी आहार घेणे महत्त्वाचे आहे. आयुर्वेदिक आहारात फळे, भाज्या, कडधान्ये, डाळी आणि कमी चरबीयुक्त प्रथिने असतात. या आहारामुळे वजन कमी होण्यास, रक्तातील साखरेचे प्रमाण नियंत्रित होण्यास आणि हार्मोनल संतुलन पुनर्संचयित होण्यास मदत होते.
नियमित व्यायाम
नियमित व्यायाम हा PCOS च्या लक्षणांवर नियंत्रण ठेवण्यास मदत करू शकतो. व्यायाम केल्याने वजन कमी होण्यास, रक्तातील साखरेचे प्रमाण नियंत्रित होण्यास आणि इंसुलिनची संवेदनशीलता वाढण्यास मदत होते.
जीवनशैलीतील बदल
वजन कमी करणे, तणाव कमी करणे आणि पुरेशी झोप घेणे PCOS च्या लक्षणांवर नियंत्रण ठेवण्यास मदत करू शकते.
आयुर्वेदिक उपचारांचा फायदा
आयुर्वेदिक उपचार PCOS च्या लक्षणांवर नियंत्रण ठेवण्यास आणि जीवनमान सुधारण्यास मदत करू शकतात. आयुर्वेदिक उपचारांचे काही फायदे खालीलप्रमाणे आहेत:
- हार्मोनल संतुलन पुनर्संचयित करण्यात मदत करते
- अंडाशयातील कार्य सुधारण्यास मदत करते
- PCOS च्या लक्षणांवर नियंत्रण ठेवण्यास मदत करते
- दुष्परिणाम कमी असतात
आयुर्वेदिक उपचारांचा तोटा
आयुर्वेदिक उपचारांचे काही तोटे खालीलप्रमाणे आहेत:
- उपचारांचा कालावधी जास्त असू शकतो
- उपचारांचा खर्च जास्त असू शकतो
PCOS स्त्रीला काय करते?
PCOS हा एक हार्मोनल विकार आहे जो प्रजनन वयातील स्त्रियांमध्ये होऊ शकतो. या विकारात, अंडाशयांना लहान, द्रवपदार्थाने भरलेले गाठी (सिस्ट) तयार होतात. यामुळे मासिक पाळी अनियमित होऊ शकते, पुरळ होऊ शकतात, वजन वाढू शकते आणि वंध्यत्व होऊ शकते.
PCOS च्या लक्षणांमध्ये हे समाविष्ट असू शकते:
- अनियमित मासिक पाळी
- पुरळ
- वजन वाढणे
- केस गळणे
- त्वचेवर काळे डाग
- वारंवार मूत्रमार्गात संक्रमण
- वारंवार हार्मोनल बदल
PCOS च्या लक्षणांमुळे स्त्रियांना खालील समस्या उद्भवू शकतात:
- मानसिक आरोग्य समस्या, जसे की चिंता आणि नैराश्य
- स्ट्रोकचा धोका
- हृदयरोगाचा धोका
- मधुमेहाचा धोका
- वंध्यत्व
PCOS बरे होत आहे हे कसे कळेल?
PCOS हा एक दीर्घकालीन विकार आहे, परंतु योग्य उपचारांमुळे लक्षणांवर नियंत्रण ठेवता येते आणि जीवनमान सुधारता येते.
PCOS बरे होत आहे हे कळण्यासाठी, आपण खालील गोष्टी लक्षात घेऊ शकता:
- मासिक पाळी नियमित होणे
- पुरळ कमी होणे
- वजन कमी होणे
- केस गळणे कमी होणे
- त्वचेवर काळे डाग कमी होणे
- मूत्रमार्गात संक्रमण कमी होणे
- हार्मोनल बदल कमी होणे
जर आपण यापैकी कोणत्याही लक्षणांमध्ये सुधारणा पाहिली तर हे शक्य आहे की आपला PCOS बरा होत आहे. तथापि, PCOS बरा होण्यासाठी किती वेळ लागतो हे प्रत्येक व्यक्तीसाठी वेगवेगळे असू शकते.
मी PCOS सह माझ्या कालावधीचे नियमन कसे करू शकतो?
PCOS च्या उपचारांमध्ये मासिक पाळी नियमित करण्यासाठी औषधे दिली जाऊ शकतात. या औषधांमध्ये हे समाविष्ट असू शकते:
- ओव्हुलेटरी प्रेसरिंग एजंट्स: या औषधांमुळे अंडाशय नियमितपणे कार्य करण्यास मदत होते.
- प्रोजेस्टेरोन: या हार्मोनमुळे गर्भाशयात रक्तस्त्राव होतो.
- गर्भनिरोधक गोळ्या: या गोळ्या अंडाशयांमधून अंड्याचे सोडणे रोखतात.
याव्यतिरिक्त, जीवनशैलीतील बदल देखील PCOS च्या लक्षणांवर नियंत्रण ठेवण्यास आणि मासिक पाळी नियमित करण्यास मदत करू शकतात. या बदलांमध्ये हे समाविष्ट असू शकते:
- वजन कमी करणे: वजन कमी केल्याने इंसुलिनचे प्रमाण कमी होण्यास मदत होते, ज्यामुळे अंडाशय नियमितपणे कार्य करण्यास मदत होते.
- नियमित व्यायाम करणे: व्यायाम केल्याने इंसुलिनची संवेदनशीलता वाढण्यास मदत होते, ज्यामुळे अंडाशय नियमितपणे कार्य करण्यास मदत होते.
- निरोगी आहार घेणे: निरोगी आहार घेतल्याने वजन कमी होण्यास आणि इंसुलिनची संवेदनशीलता वाढण्यास मदत होते.
PCOS कधी विकसित होतो?
PCOS चे कारण अद्याप पूर्णपणे समजले गेले नाही, परंतु अनुवांशिक घटक आणि हार्मोनल असंतुलन यासारख्या घटकांना याचा कारणीभूत ठरवले जाते.
PCOS सहसा प्रौढत्वाच्या सुरुवातीच्या काळात विकसित होतो. तथापि, काही स्त्रियांना लहान वयात PCOS विकसित होऊ शकतो.
PCOS हा एक सामान्य विकार आहे जो जगभरातील सुमारे 10% स्त्रियांना प्रभावित करतो.
PCOS स्वतःच निघून जाऊ शकतो का?
PCOS हा एक दीर्घकालीन विकार आहे, परंतु काही प्रकरणांमध्ये, PCOS स्वतःच निघून जाऊ शकतो. हे सहसा तरुण स्त्रियांमध्ये होते ज्यांचे मासिक पाळी अनियमित असते. या प्रकरणांमध्ये, मासिक पाळी नियमित होण्यास सुरुवात होते आणि इतर PCOS च्या लक्षणांमध्ये सुधारणा होऊ लागते.
तथापि, PCOS सहसा स्वतःच निघून जात नाही. PCOS च्या लक्षणांवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी आणि जीवनमान सुधारण्यासाठी उपचार आवश्यक असू शकतात.
PCOS वेदना कशासारखे वाटते?
PCOS च्या लक्षणांमध्ये वेदना देखील असू शकते. या वेदना खालीलप्रमाणे असू शकतात:
- ओव्हुलेशन वेदना: हे वेदना अंडाशयाच्या ओव्हुलेशनच्या वेळी होऊ शकते. वेदना एकतर तीव्र असू शकते किंवा फक्त सौम्य असू शकते. वेदना सहसा एकतर पोटाच्या मध्यभागी किंवा खालच्या ओटीपोटात असते.
- इतर वेदना: PCOS मुळे इतर वेदना देखील होऊ शकतात, जसे की वेदनाशी संबंधित लैंगिक संबंध, वारंवार मूत्रमार्गात संक्रमण आणि पुरळ.
PCOS च्या वेदना कशा वाटतात हे प्रत्येक व्यक्तीसाठी वेगवेगळे असू शकते. तथापि, PCOS च्या वेदना सहसा तीव्र नसतात आणि ते सहसा काही दिवसात किंवा आठवड्यात निघून जातात.
जर तुम्हाला PCOS मुळे वेदना होत असेल तर तुमच्या डॉक्टरांशी बोला. ते तुमच्या वेदनांचे कारण निर्धारित करण्यात आणि उपचार योजना विकसित करण्यात मदत करू शकतात.
पुढे वाचा: