क्रेडिट कार्ड म्हणजे काय? – Credit Card Mhanje Kay
Table of Contents
क्रेडिट कार्ड हे एक प्लास्टिक कार्ड आहे जे तुम्हाला वस्तू किंवा सेवा खरेदी करण्यास किंवा रोख पैसे काढण्यास अनुमती देते. क्रेडिट कार्ड जारी करणारी बँक तुम्हाला विशिष्ट मर्यादेपर्यंत पैसे उधार देते आणि तुम्हाला बिल देण्यासाठी महिनाभरचा कालावधी देते. क्रेडिट कार्डचा वापर केल्याने तुम्हाला पैसे रोखण्याची आवश्यकता नसते आणि तुम्हाला तुमच्या आर्थिक नियोजनात अधिक लवचिकता मिळते.
क्रेडिट कार्डचे अनेक फायदे आहेत, ज्यात हे समाविष्ट आहे:
- लवचिकता: क्रेडिट कार्ड तुम्हाला वस्तू किंवा सेवा खरेदी करण्यासाठी किंवा रोख पैसे काढण्यासाठी पैसे वापरण्याची परवानगी देते.
- सुरक्षा: क्रेडिट कार्ड वापरल्याने तुम्हाला तुमचे पैसे सुरक्षित ठेवण्यास मदत होते.
- बक्षीस आणि फायदे: अनेक क्रेडिट कार्ड बक्षीस आणि फायदे देतात, जसे की मायलेज, कॅशबॅक किंवा विनामूल्य प्रवास.
तथापि, क्रेडिट कार्ड वापरण्याची काही तोटे देखील आहेत, ज्यात हे समाविष्ट आहे:
- व्याज: जर तुम्ही तुमचे बिल पूर्णपणे भरले नाही, तर तुम्हाला व्याज द्यावे लागेल.
- खर्च: क्रेडिट कार्डचा वापर केल्याने तुम्हाला शुल्क आणि दंड आकारले जाऊ शकतात.
- आर्थिक अडचणी: जर तुम्ही तुमचे बिल वेळेवर भरू शकत नसल्यास, तुम्हाला आर्थिक अडचणी येऊ शकतात.
क्रेडिट कार्ड वापरण्याचा निर्णय घेण्यापूर्वी, तुम्ही फायदे आणि तोटे दोन्हींचे काळजीपूर्वक वजन केले पाहिजे. तुम्हाला तुमच्या बजेटचे निरीक्षण करणे आणि तुमचे बिल वेळेवर भरणे आवश्यक आहे.
क्रेडिट कार्डचे किती प्रकार आहेत?
क्रेडिट कार्डचे अनेक प्रकार आहेत, जे त्यांच्या उद्देश, फायदे आणि शुल्कांवर आधारित वर्गीकृत केले जाऊ शकतात.
उद्देशावर आधारित क्रेडिट कार्डचे प्रकार
- सामान्य क्रेडिट कार्ड: हे सर्वसाधारण खरेदीसाठी वापरले जाणारे सर्वात सामान्य प्रकारचे क्रेडिट कार्ड आहेत. ते सहसा बक्षीस कार्यक्रम, विनामूल्य प्रवास आणि इतर फायदे देतात.
- ट्रॅव्हल क्रेडिट कार्ड: हे क्रेडिट कार्ड प्रवास खर्चांवर बक्षीस आणि फायदे देतात. ते सहसा विमान प्रवास, हॉटेल, कार भाड्याने देणे आणि इतर प्रवास संबंधित खर्चांवर कॅशबॅक किंवा मायलेज देतात.
- इंस्टंट डिस्काउंट क्रेडिट कार्ड: हे क्रेडिट कार्ड खरेदीच्या वेळी सवलत देतात. ते सहसा एका विशिष्ट प्रकारच्या व्यवसायात किंवा वेबसाइटवर खरेदीवर सवलत देतात.
- रिव्हर्स रिव्होल्विंग क्रेडिट कार्ड: हे क्रेडिट कार्ड तुम्हाला तुमच्या बिलाच्या रकमेच्या एका भागावर व्याज आकारू देतात. ते सहसा व्याज दर कमी असतात, परंतु ते तुम्हाला जास्त पैसे खर्च करण्यास प्रोत्साहित करू शकतात.
- लोन कार्ड: हे क्रेडिट कार्ड तुम्हाला मोठ्या रकमेसाठी कर्ज देतात. ते सहसा उच्च व्याज दर असतात, परंतु ते तुम्हाला मोठ्या खरेदींसाठी पैसे उधार घेण्याची परवानगी देतात.
फायद्यांवर आधारित क्रेडिट कार्डचे प्रकार
- बक्षीस क्रेडिट कार्ड: हे क्रेडिट कार्ड तुम्हाला खरेदीच्या बदल्यात बक्षीस देतात. बक्षीस सामान्यतः कॅशबॅक, मायलेज किंवा विनामूल्य प्रवासाच्या रूपात येतात.
- ईएमआय क्रेडिट कार्ड: हे क्रेडिट कार्ड तुम्हाला मोठ्या खरेदीची किंमत ईएमआयमध्ये भरण्याची परवानगी देतात. ईएमआय तुम्हाला तुमच्या बजेटमध्ये राहण्यास आणि उच्च खर्चाची खरेदी करण्यास मदत करू शकतात.
- सेव्हिंग क्रेडिट कार्ड: हे क्रेडिट कार्ड तुम्हाला तुमच्या खर्चावर नियंत्रण ठेवण्यास मदत करण्यासाठी डिझाइन केलेले आहेत. ते सहसा कमी व्याज दर असतात आणि ते तुम्हाला खर्च ट्रॅक करण्यास मदत करण्यासाठी साधनांसह येतात.
शुल्कांवर आधारित क्रेडिट कार्डचे प्रकार
- शुल्क-मुक्त क्रेडिट कार्ड: हे क्रेडिट कार्ड कोणतेही वार्षिक शुल्क किंवा इतर शुल्क आकारत नाहीत.
- वार्षिक शुल्क क्रेडिट कार्ड: हे क्रेडिट कार्ड वार्षिक शुल्क आकारतात. वार्षिक शुल्क सामान्यतः बक्षीस कार्यक्रम किंवा इतर फायद्यांसाठी भरपाई केला जातो.
- अनौपचारिक क्रेडिट कार्ड: हे क्रेडिट कार्ड अनौपचारिक व्यावसायिक वापरासाठी डिझाइन केलेले आहेत. ते सहसा कमी व्याज दर आणि कमी शुल्क असतात.
तुम्हाला क्रेडिट कार्डसाठी अर्ज करण्यापूर्वी, तुमच्या गरजा आणि बजेटसाठी कोणता प्रकारचा कार्ड सर्वोत्तम आहे हे ठरवणे महत्त्वाचे आहे. तुम्ही क्रेडिट कार्ड तुलना साइट वापरून किंवा तुमच्या बँकेशी बोलून माहिती मिळवू शकता.
क्रेडिट कार्ड असणे का महत्वाचे आहे?
क्रेडिट कार्ड असणे अनेक कारणांसाठी महत्त्वाचे आहे. क्रेडिट कार्डचे काही फायदे खालीलप्रमाणे आहेत:
- लवचिकता: क्रेडिट कार्ड तुम्हाला वस्तू किंवा सेवा खरेदी करण्यासाठी किंवा रोख पैसे काढण्यासाठी पैसे वापरण्याची परवानगी देते. हे तुम्हाला तुमच्या आर्थिक नियोजनात अधिक लवचिकता देते.
- सुरक्षा: क्रेडिट कार्ड वापरल्याने तुम्हाला तुमचे पैसे सुरक्षित ठेवण्यास मदत होते. क्रेडिट कार्ड कंपन्या सामान्यतः तुमच्या खरेदीचे संरक्षण करतात आणि जर तुमचे कार्ड चोरी गेले तर तुम्हाला पैसे परत मिळवण्यास मदत करतात.
- बक्षीस आणि फायदे: अनेक क्रेडिट कार्ड बक्षीस आणि फायदे देतात, जसे की मायलेज, कॅशबॅक किंवा विनामूल्य प्रवास. हे तुम्हाला तुमच्या खर्चावर पैसे वाचवण्यास मदत करू शकतात.
क्रेडिट कार्ड वापरण्याची काही तोटे देखील आहेत, ज्यात हे समाविष्ट आहे:
- व्याज: जर तुम्ही तुमचे बिल पूर्णपणे भरले नाही, तर तुम्हाला व्याज द्यावे लागेल.
- खर्च: क्रेडिट कार्डचा वापर केल्याने तुम्हाला शुल्क आणि दंड आकारले जाऊ शकतात.
- आर्थिक अडचणी: जर तुम्ही तुमचे बिल वेळेवर भरू शकत नसल्यास, तुम्हाला आर्थिक अडचणी येऊ शकतात.
क्रेडिट कार्ड वापरण्याचा निर्णय घेण्यापूर्वी, तुम्ही फायदे आणि तोटे दोन्हींचे काळजीपूर्वक वजन केले पाहिजे. तुम्हाला तुमच्या बजेटचे निरीक्षण करणे आणि तुमचे बिल वेळेवर भरणे आवश्यक आहे.
क्रेडिट कार्ड असणे अनेक कारणांसाठी महत्त्वाचे आहे, परंतु ते जबाबदारीने वापरणे देखील महत्त्वाचे आहे. क्रेडिट कार्डचा वापर करताना खालील गोष्टी लक्षात ठेवा:
- तुमचे बजेट ठेवा आणि त्याचे पालन करा.
- तुमचे बिल वेळेवर भरा.
- तुमच्या खर्चाचे ट्रॅक ठेवा.
- तुमच्या क्रेडिट स्कोअरचे निरीक्षण करा.
क्रेडिट कार्डचा जबाबदारीने वापर केल्यास, ते तुम्हाला तुमच्या आर्थिक लक्ष्य साध्य करण्यात मदत करू शकते.
क्रेडिट कार्डद्वारे कर्ज घेण्याचा योग्य मार्ग
क्रेडिट कार्डद्वारे कर्ज घेण्याचा योग्य मार्ग खालीलप्रमाणे आहे:
- तुमच्या गरजा आणि बजेटचे मूल्यांकन करा. तुम्ही क्रेडिट कार्डद्वारे कर्ज का घेत आहात याचे कारण ठरवा. तुम्हाला अचानक पैशांची आवश्यकता आहे का? तुम्हाला दीर्घकालीन खरेदीसाठी पैसे उधार घ्यायचे आहेत का? तुमच्या गरजेनुसार तुम्ही क्रेडिट कार्ड निवडू शकता.
- तुमच्या क्रेडिट स्कोअरची तपासणी करा. तुमचा क्रेडिट स्कोअर तुमच्यासाठी उपलब्ध क्रेडिट कार्ड आणि व्याज दरांवर परिणाम करू शकतो. तुमचा क्रेडिट स्कोअर चांगला असेल, तर तुम्हाला कमी व्याज दराने क्रेडिट कार्ड मिळू शकतात.
- क्रेडिट कार्ड तुलना साइट वापरा. क्रेडिट कार्ड तुलना साइट तुम्हाला विविध क्रेडिट कार्ड आणि त्यांच्या वैशिष्ट्यांबद्दल माहिती मिळवण्यास मदत करू शकतात. या साइट तुम्हाला तुमच्या गरजा आणि बजेटसाठी सर्वोत्तम क्रेडिट कार्ड शोधण्यास मदत करू शकतात.
- क्रेडिट कार्ड अर्ज करण्यापूर्वी काळजीपूर्वक वाचा. क्रेडिट कार्ड अर्ज करताना, तुम्हाला अटी आणि शर्ती काळजीपूर्वक वाचायच्या आहेत. यामध्ये व्याज दर, शुल्क, दंड आणि इतर अटींचा समावेश होतो.
- तुमचे बिल वेळेवर भरा. क्रेडिट कार्डद्वारे कर्ज घेतल्यास, तुमचे बिल वेळेवर भरणे महत्त्वाचे आहे. जर तुम्ही तुमचे बिल वेळेवर भरले नाही, तर तुम्हाला व्याज आणि दंड आकारला जाऊ शकतो.
क्रेडिट कार्डद्वारे कर्ज घेण्याचा योग्य मार्ग पाळल्यास, तुम्हाला तुमच्या आर्थिक गरजा पूर्ण करण्यात मदत होऊ शकते आणि तुम्हाला आर्थिक अडचणी येण्याचा धोका कमी होऊ शकतो.
येथे काही अतिरिक्त टिपा आहेत ज्या तुम्हाला क्रेडिट कार्डद्वारे कर्ज घेताना मदत करू शकतात:
- तुमचे बजेट ठेवा आणि त्याचे पालन करा. क्रेडिट कार्डचा वापर करताना, तुमचे बजेट ठेवा आणि त्याचे पालन करा. यामुळे तुम्हाला जास्त खर्च करण्यापासून रोखण्यात मदत होऊ शकते.
- तुमच्या खर्चाचे ट्रॅक ठेवा. क्रेडिट कार्डचा वापर करताना, तुमच्या खर्चाचे ट्रॅक ठेवा. यामुळे तुम्हाला तुमचे पैसे कसे खर्च करत आहात याची चांगली समज होण्यास मदत होऊ शकते.
- तुमच्या क्रेडिट स्कोअरचे निरीक्षण करा. क्रेडिट कार्डचा जबाबदारीने वापर केल्याने तुमचा क्रेडिट स्कोअर सुधारण्यास मदत होऊ शकते. तुमचा क्रेडिट स्कोअर चांगला असेल, तर तुम्हाला भविष्यात अधिक चांगल्या क्रेडिट ऑफर मिळू शकतात.
क्रेडिट कार्ड अर्जासाठी आवश्यक कागदपत्रे
क्रेडिट कार्डसाठी अर्ज करताना, तुम्हाला खालील कागदपत्रे सादर करावे लागू शकतात:
- ओळखीचा पुरावा: आधार कार्ड, पॅन कार्ड, ड्रायव्हिंग लायसन्स, पासपोर्ट किंवा मतदार ओळखपत्र
- पत्त्याच्या पुरावा: वीज बिल, टेलिफोन बिल, किंवा तुमच्या निवासी पत्त्याची इतर कायदेशीर कागदपत्रे
- आयचा पुरावा: तुमचा पगार स्लिप, फॉर्म 16, उत्पन्नकर रिटर्न, किंवा इतर कायदेशीर कागदपत्रे
- क्रेडिट स्कोअर: जर तुम्ही तुमचा क्रेडिट स्कोअर सादर करू शकत असाल तर, हे तुमच्या अर्जावर सकारात्मक परिणाम करू शकते.
या कागदपत्रांची अचूक आणि पूर्ण माहिती असल्याची खात्री करा. जर तुमच्याकडे या कागदपत्रांपैकी काही उपलब्ध नसतील, तर तुम्ही तुमच्या क्रेडिट कार्ड जारीकर्त्याशी संपर्क साधू शकता आणि पर्यायी कागदपत्रे सादर करण्याची परवानगी मागू शकता.
क्रेडिट कार्ड वापरताना कोणत्या गोष्टी लक्षात ठेवायला हव्यात?
क्रेडिट कार्डचा जबाबदारीने वापर केल्यास ते तुमच्यासाठी एक मौल्यवान आर्थिक साधन असू शकते. तथापि, क्रेडिट कार्डचा वापर करताना काही गोष्टी लक्षात ठेवणे महत्त्वाचे आहे:
- तुमचे बजेट ठेवा आणि त्याचे पालन करा. क्रेडिट कार्डचा वापर करताना, तुमचे बजेट ठेवा आणि त्याचे पालन करा. यामुळे तुम्हाला जास्त खर्च करण्यापासून रोखण्यात मदत होऊ शकते.
- तुमचे बिल वेळेवर भरा. क्रेडिट कार्डद्वारे खरेदी केल्यानंतर, तुमचे बिल वेळेवर भरा. जर तुम्ही तुमचे बिल वेळेवर भरले नाही, तर तुम्हाला व्याज आणि दंड आकारला जाऊ शकतो.
- तुमच्या खर्चाचे ट्रॅक ठेवा. क्रेडिट कार्डचा वापर करताना, तुमच्या खर्चाचे ट्रॅक ठेवा. यामुळे तुम्हाला तुमचे पैसे कसे खर्च करत आहात याची चांगली समज होण्यास मदत होऊ शकते.
- तुमच्या क्रेडिट स्कोअरचे निरीक्षण करा. क्रेडिट कार्डचा जबाबदारीने वापर केल्याने तुमचा क्रेडिट स्कोअर सुधारण्यास मदत होऊ शकते. तुमचा क्रेडिट स्कोअर चांगला असेल, तर तुम्हाला भविष्यात अधिक चांगल्या क्रेडिट ऑफर मिळू शकतात.
येथे काही अतिरिक्त टिपा आहेत ज्या तुम्हाला क्रेडिट कार्डचा जबाबदारीने वापरण्यात मदत करू शकतात:
- तुमच्या क्रेडिट कार्डचे व्याज दर आणि इतर शुल्क समजून घ्या. यामुळे तुम्हाला तुमचे खर्च नियंत्रित करण्यात मदत होऊ शकते.
- तुमच्या क्रेडिट कार्डचे फायदे जाणून घ्या. अनेक क्रेडिट कार्ड बक्षीस आणि फायदे देतात, जसे की मायलेज, कॅशबॅक किंवा विनामूल्य प्रवास.
- तुमच्या क्रेडिट कार्डचा वापर चोरी किंवा गमावण्यापासून रोखण्यासाठी सुरक्षा उपाययोजना करा. तुमच्या क्रेडिट कार्डची माहिती कोणालाही देऊ नका आणि तुमचा कार्ड पिन गुप्त ठेवा.
क्रेडिट कार्डचा जबाबदारीने वापर केल्यास, ते तुमच्या आर्थिक लक्ष्य साध्य करण्यात मदत करू शकते.
क्रेडिट कार्ड आणि डेबिट कार्ड मध्ये फरक
क्रेडिट कार्ड आणि डेबिट कार्ड हे दोन्ही प्लास्टिक कार्ड आहेत जे खरेदीसाठी किंवा पैसे काढण्यासाठी वापरले जाऊ शकतात. तथापि, त्यांच्यात काही महत्त्वाचे फरक आहेत:
| वैशिष्ट्य | क्रेडिट कार्ड | डेबिट कार्ड |
|---|---|---|
| कार्य | बँकेकडून कर्ज घेणे आणि ते परत करणे | बँक खात्यातून पैसे काढणे |
| व्याज | होय | नाही |
| रोख रक्कम काढणे | होय, परंतु व्याज आकारले जाऊ शकते | नाही |
| विलंब शुल्क | होय, जर बिल वेळेवर भरले नाही तर | नाही |
| क्रेडिट स्कोअर | सुधारण्यास मदत करते | नाही |
क्रेडिट कार्डचे कार्य काय आहे?
क्रेडिट कार्ड हे एक प्रकारचे कर्ज आहे जे तुम्हाला बँकेकडून मिळते. तुम्ही क्रेडिट कार्डचा वापर खरेदी करण्यासाठी किंवा पैसे काढण्यासाठी करू शकता. जेव्हा तुम्ही क्रेडिट कार्ड वापरून खरेदी करता, तेव्हा बँक विक्रेत्याला पैसे देते आणि तुम्हाला त्याची रक्कम बादशहा तारखेपर्यंत परत करणे आवश्यक असते. जर तुम्ही बिल वेळेवर भरले नाही, तर तुम्हाला व्याज आणि दंड आकारला जाऊ शकतो.
क्रेडिट कार्डचा जबाबदारीने वापर केल्यास, ते तुमच्या आर्थिक लक्ष्य साध्य करण्यात मदत करू शकते. उदाहरणार्थ, तुम्ही क्रेडिट कार्डचा वापर तुमच्या खर्चाचे ट्रॅक ठेवण्यासाठी किंवा बक्षीस आणि फायदे मिळवण्यासाठी करू शकता.
ATM वर क्रेडिट कार्ड वापरू शकतो का?
होय, तुम्ही ATM वर क्रेडिट कार्ड वापरू शकता. तथापि, तुम्हाला व्याज आकारले जाऊ शकते. काही ATM तुम्हाला क्रेडिट कार्डचा वापर करून पैसे काढण्याची परवानगी देत नाहीत. जर तुम्ही ATM वर क्रेडिट कार्ड वापरण्याचा विचार करत असाल, तर तुम्ही तुमच्या बँकेशी संपर्क साधावा आणि विशिष्ट अटी आणि शर्ती जाणून घ्याव्यात.
पुढे वाचा: