विशेष नाम म्हणजे काय? – Vishesh Nam Mhanje Kay
विशेष नाम म्हणजे एकाच जातीच्या विशिष्ट व्यक्तीचा, प्राण्याचा किंवा वस्तूचा बोध करणारे नाव. उदाहरणार्थ, रामदास, गंगा, यमुना, हिमाचल इत्यादी.
विशेष नामांची काही वैशिष्ट्ये खालीलप्रमाणे आहेत:
- विशेष नामे एकवचनी असतात.
- विशेष नामे लिंग, वचन, विभक्ती यांत बदलतात.
- विशेष नामे सामान्य नावांशी संयोग साधू शकतात.
उदाहरणार्थ,
- रामदास हा एक महान संत होता.
- गंगा नदी ही भारतातील एक पवित्र नदी आहे.
- यमुना नदी ही गंगेची उपनदी आहे.
- हिमाचल पर्वत हा भारतातील सर्वात उंच पर्वत आहे.
विशेष नामांचे वर्गीकरण खालीलप्रमाणे करता येते:
- व्यक्तीविशेष नावे: रामदास, महात्मा गांधी, स्वामी विवेकानंद इत्यादी.
- स्थानविशेष नावे: मुंबई, दिल्ली, कलकत्ता इत्यादी.
- वेळविशेष नावे: सोमवार, मंगळवार, बुधवार इत्यादी.
- घटनाविशेष नावे: स्वातंत्र्यदिन, गणतंत्रदिन, दसरा इत्यादी.
- वस्तूविशेष नावे: गंगा, यमुना, हिमालय इत्यादी.
- प्राणीविशेष नावे: सिंह, वाघ, हत्ती इत्यादी.
विशेष नामांचा वापर अनेक प्रकारे केला जातो. उदाहरणार्थ,
- विशेष नावांचा वापर एखाद्या व्यक्ती, प्राण्याला किंवा वस्तूला ओळखण्यासाठी केला जातो.
- विशेष नावांचा वापर एखाद्या ठिकाणाचे, वेळेचे, घटनेचे किंवा वस्तूचे वर्णन करण्यासाठी केला जातो.
- विशेष नावांचा वापर एखाद्या व्यक्ती, प्राण्याला किंवा वस्तूचे कौतुक, आदर किंवा प्रेम व्यक्त करण्यासाठी केला जातो.
विशेष नाम उदाहरण
व्यक्तिविशेष नावे
- रामदास, महात्मा गांधी, स्वामी विवेकानंद, सुभाषचंद्र बोस, नेल्सन मंडेला, लता मंगेशकर, सचिन तेंडुलकर, महेंद्रसिंग धोनी, विराट कोहली इत्यादी.
स्थानविशेष नावे
- मुंबई, दिल्ली, कलकत्ता, जयपूर, हैदराबाद, चेन्नई, पुणे, लखनौ, कोलकाता इत्यादी.
वेळविशेष नावे
- सोमवार, मंगळवार, बुधवार, गुरुवार, शुक्रवार, शनिवार, रविवार इत्यादी.
घटनाविशेष नावे
- स्वातंत्र्यदिन, गणतंत्रदिन, दसरा, दिवाळी, होळी, ईद, क्रिसमस इत्यादी.
वस्तूविशेष नावे
- गंगा, यमुना, हिमालय, नर्मदा, कावेरी, चंद्र, सूर्य, तारे, ग्रह इत्यादी.
प्राणीविशेष नावे
- सिंह, वाघ, हत्ती, गवा, बिबट्या, लांडगा, कुत्रा, मांजर, गाय इत्यादी.
याव्यतिरिक्त, काही विशेष नावे विविध प्रकारांमध्ये वापरली जाऊ शकतात. उदाहरणार्थ,
- “गंगा” ही नदीविशेष नाव आहे, परंतु ती एक धार्मिक स्थळ म्हणून देखील ओळखली जाते.
- “महात्मा गांधी” हे व्यक्तीविशेष नाव आहे, परंतु ते एक आदर्श व्यक्ती म्हणून देखील ओळखले जाते.
- “स्वतंत्रतादिन” ही घटनाविशेष नाव आहे, परंतु ती एक राष्ट्रीय सण म्हणून देखील ओळखला जातो.
विशेष नामांच्या वापरात काही मर्यादा आहेत. उदाहरणार्थ,
- विशेष नावे सार्वत्रिक नसतात.
- विशेष नावे लिंग, वचन, विभक्ती यांत बदलतात.
- विशेष नावे सामान्य नावांशी संयोग साधू शकतात.
पुढे वाचा:
- तवारीख म्हणजे काय?
- परीस म्हणजे काय?
- हनिमून म्हणजे काय?
- सायटिका म्हणजे काय?
- नैसर्गिक संख्या म्हणजे काय?
- विकारी शब्द म्हणजे काय?
- अजवाइन म्हणजे काय?
- आचारसंहिता म्हणजे काय?
- राजपत्र म्हणजे काय?
- पर्जन्यमान म्हणजे काय?
- मैत्री म्हणजे काय एका शब्दात
- गुरुत्वाकर्षण म्हणजे काय?
- वेद म्हणजे काय?
- प्रदोष म्हणजे काय?
- गळू म्हणजे काय?